Viêm xoang là bệnh lý thường gặp, gây ra nhiều triệu chứng phiền toái như nghẹt mũi, chảy dịch, đau nhức vùng mặt, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt và sức khỏe người bệnh. Trong các trường hợp viêm do vi khuẩn, bác sĩ thường chỉ định sử dụng thuốc kháng sinh nhằm kiểm soát tình trạng nhiễm trùng và cải thiện triệu chứng. Cùng Plasmakare điểm qua những loại thuốc kháng sinh trị viêm xoang thường được áp dụng hiện nay.
Mục lục
Các nhóm thuốc kháng sinh phổ biến điều trị viêm xoang
Penicillin
Nhóm kháng sinh Penicillin, điển hình là Amoxicillin và Ampicillin, thường được coi là lựa chọn đầu tay trong điều trị viêm xoang do vi khuẩn. Những loại thuốc này có khả năng tiêu diệt nhiều chủng vi khuẩn thường gặp ở đường hô hấp. Với trường hợp viêm xoang mức độ nhẹ đến trung bình, bác sĩ thường kê Amoxicillin với liều phù hợp để kiểm soát nhiễm trùng và giảm triệu chứng. Tuy ở những bệnh nhân có tiền sử dị ứng với Penicillin, cần được thay thế bằng nhóm kháng sinh khác an toàn hơn.
Cephalosporin
Khi bệnh nhân không đáp ứng với Penicillin hoặc có nguy cơ kháng thuốc, nhóm Cephalosporin sẽ được chỉ định. Các thuốc phổ biến gồm Cefuroxime, Cefpodoxime, Cefazolin…, có phổ kháng khuẩn rộng và hiệu quả trong nhiều trường hợp viêm xoang cấp hoặc mạn tính. Cephalosporin thường được xem là lựa chọn thay thế cho người bị dị ứng nhẹ với Amoxicillin, giúp kiểm soát tình trạng nhiễm trùng xoang một cách an toàn.
Macrolid
Nhóm Macrolid gồm Azithromycin và Clarithromycin được sử dụng trong trường hợp bệnh nhân dị ứng nặng với Penicillin hoặc Cephalosporin. Macrolid có khả năng ức chế sự phát triển của nhiều loại vi khuẩn gây viêm xoang, đồng thời thường dung nạp tốt hơn ở những người có cơ địa nhạy cảm. Ngoài ra, Azithromycin còn có ưu điểm là liệu trình ngắn ngày, thuận tiện cho bệnh nhân khó tuân thủ điều trị dài hạn.
Trimethoprim – Sulfamethoxazole
Đây là nhóm kháng sinh phối hợp có tác dụng hiệp đồng mạnh trong tiêu diệt vi khuẩn. Trimethoprim – Sulfamethoxazole thường được chỉ định khi bệnh nhân không đáp ứng với các kháng sinh khác hoặc trong những trường hợp viêm xoang do các chủng vi khuẩn kháng thuốc. Tuy nhiên, thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ như buồn nôn, nổi ban hoặc rối loạn tiêu hóa, vì vậy cần được cân nhắc kỹ trước khi sử dụng.
Các thuốc khác thường phối hợp hoặc thay thế khi điều trị viêm xoang
Thuốc kháng Histamin
Được chỉ định khi viêm xoang có yếu tố dị ứng đi kèm, giúp giảm ngứa mũi, hạn chế hắt hơi và chảy nước mũi. Kháng Histamin thế hệ 2 thường được ưu tiên vì ít gây buồn ngủ và an toàn hơn.
- Ví dụ: Cetirizine, Loratadine, Desloratadine.
- Giúp kiểm soát triệu chứng dị ứng tốt, phù hợp cho điều trị dài ngày.
Corticoid dạng xịt
Thuốc chứa corticoid tác động trực tiếp tại chỗ làm giảm viêm niêm mạc và cải thiện các triệu chứng nghẹt mũi, hắt hơi, chảy dịch.
- Các thuốc phổ biến: Fluticasone, Budesonide, Mometasone.
- Ít ảnh hưởng toàn thân nhưng cần dùng đúng liều để tránh tác dụng phụ như chảy máu cam, đau họng, khô mũi.
Thuốc thông mũi
Được sử dụng ngắn hạn để giảm nhanh tình trạng nghẹt mũi nhờ cơ chế co mạch làm giảm sưng nề niêm mạc.
- Thường gặp: Xylometazoline, Oxymetazoline.
- Chỉ dùng tối đa 3 ngày liên tiếp, tránh lạm dụng vì có thể gây “nghẹt mũi hồi ứng”.
Thuốc kháng Cholinergic
Dùng trong các trường hợp sổ mũi nhiều, giúp ức chế tiết dịch nhầy và giảm nghẹt mũi.
- Thuốc điển hình: Ipratropium bromide.
- Không nên dùng cho bệnh nhân bị tăng nhãn áp, và chỉ sử dụng theo chỉ định.
Thuốc ổn định tế bào Mast
Có tác dụng ngăn chặn sự giải phóng histamin – chất trung gian gây dị ứng, nhờ đó làm giảm ngứa, hắt hơi và nghẹt mũi.
- Hoạt chất chính: Cromolyn Natri.
- Có thể gây một số khó chịu tại chỗ như sưng đau hoặc nóng rát niêm mạc mũi.
Dung dịch xịt rửa mũi bằng nước muối
Đây là phương pháp hỗ trợ đơn giản, an toàn và dễ thực hiện hàng ngày.
- Giúp loại bỏ bụi bẩn, dịch nhầy, giữ ẩm cho niêm mạc.
- Ngăn ngừa khô mũi và hạn chế nguy cơ chảy máu cam.
Hướng dẫn sử dụng và lưu ý khi dùng thuốc kháng sinh trị viêm xoang
Việc sử dụng kháng sinh trong điều trị viêm xoang cần hết sức thận trọng, bởi chỉ những trường hợp nhiễm trùng do vi khuẩn mới thật sự cần đến thuốc này. Người bệnh phải tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ về loại thuốc, liều lượng, cách dùng và thời gian điều trị. Kháng sinh thường cần uống liên tục từ 10 – 21 ngày, hoặc ít nhất 7 ngày sau khi triệu chứng biến mất hẳn, tuyệt đối không được ngưng sớm vì có thể khiến vi khuẩn chưa bị tiêu diệt hoàn toàn và bệnh dễ tái phát.
- Tuân thủ đơn thuốc: Dùng đúng loại kháng sinh bác sĩ kê, không tự ý mua ngoài hoặc thay đổi sang thuốc khác theo cảm tính.
- Không bỏ thuốc giữa chừng: Ngưng thuốc sớm sẽ làm giảm hiệu quả điều trị, tạo điều kiện cho vi khuẩn kháng thuốc.
- Theo dõi tác dụng phụ: Một số kháng sinh có thể gây đau bụng, buồn nôn, chóng mặt, tiêu chảy, phát ban hoặc thậm chí dị ứng nặng. Nếu xuất hiện biểu hiện bất thường, cần báo ngay cho bác sĩ để xử trí kịp thời.
- Cảnh giác với nguy cơ kháng thuốc: Việc sử dụng kháng sinh sai cách hoặc lạm dụng sẽ dẫn đến tình trạng vi khuẩn kháng kháng sinh, khiến bệnh khó chữa hơn, dễ tái phát và phải dùng các loại thuốc mạnh, tốn kém hơn.
Như vậy, kháng sinh không phải lúc nào cũng là lựa chọn đầu tiên cho viêm xoang. Chỉ nên dùng khi có dấu hiệu nhiễm khuẩn rõ ràng và luôn dưới sự giám sát y tế.
Trên đây là tổng hợp các loại thuốc kháng sinh trị viêm xoang phổ biến nhất hiện nay. Hy vọng những thông tin này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về vai trò và cách dùng đúng của kháng sinh trong điều trị viêm xoang. Điều quan trọng nhất là bạn cần luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Nếu bạn đang tìm kiếm các sản phẩm hỗ trợ trị viêm xoang thì hãy ghé thăm cửa hàng của Plasmakare để khám phá thêm nhé!
