Cây cỏ hôi loài cây quen thuộc ở vùng quê, thường mọc hoang ở ven đường, bờ ruộng từ lâu đã được dân gian tin dùng trong việc hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý, trong đó có viêm xoang và viêm mũi dị ứng. Nhờ chứa các thành phần có đặc tính kháng khuẩn, kháng viêm tự nhiên, cỏ hôi không chỉ giúp làm dịu các triệu chứng khó chịu như nghẹt mũi, chảy dịch, mà còn hỗ trợ cải thiện sức khỏe vùng xoang mũi một cách an toàn, lành tính. Dưới đây cùng PlasmaKare tìm hiểu chi tiết hơn về tác dụng của cây cỏ hôi nhé.
Mục lục
Tác dụng của cây cỏ hôi đối với viêm xoang và viêm mũi dị ứng
Cây cỏ hôi, còn được biết đến với tên dân gian là cây cứt lợn hay cây bù xít, là một vị thuốc quen thuộc trong y học cổ truyền Việt Nam. Với mùi đặc trưng và đặc tính sinh học đa dạng, cây cỏ hôi đã được sử dụng từ lâu để hỗ trợ điều trị các bệnh về đường hô hấp, đặc biệt là viêm xoang và viêm mũi dị ứng.
1. Cơ chế kháng viêm – giảm sưng niêm mạc xoang
Trong cây cỏ hôi có chứa các hoạt chất như flavonoid, tanin và tinh dầu, giúp giảm sưng tấy và làm dịu niêm mạc mũi xoang đang bị viêm. Tác dụng kháng viêm này giúp cải thiện nhanh các triệu chứng như đau đầu vùng trán, nặng mặt, tắc nghẹt mũi do viêm xoang.

2. Kháng khuẩn, kháng nấm – hỗ trợ ngăn ngừa nhiễm trùng
Một số nghiên cứu thực nghiệm cho thấy tinh dầu trong cỏ hôi có khả năng ức chế một số vi khuẩn và nấm thường gặp trong các bệnh đường hô hấp như Staphylococcus aureus, Candida albicans. Điều này giúp giảm nguy cơ bội nhiễm nguyên nhân phổ biến khiến viêm xoang trở nên dai dẳng và khó điều trị.

3. Chống dị ứng – làm dịu hắt hơi, sổ mũi
Viêm mũi dị ứng thường xảy ra do phản ứng quá mức của cơ thể với phấn hoa, bụi nhà, thay đổi thời tiết… Một số hợp chất trong cỏ hôi được cho là có khả năng điều hòa miễn dịch, giúp giảm giải phóng histamine chất trung gian gây ra hắt hơi, ngứa mũi, chảy nước mũi.

4. Thông mũi – giảm nghẹt, làm loãng dịch xoang
Cây cỏ hôi thường được dùng dưới dạng xông hoặc nhỏ mũi, giúp làm loãng dịch nhầy và thúc đẩy dẫn lưu dịch trong các hốc xoang. Việc này không chỉ giúp mũi dễ thở hơn mà còn hạn chế ứ đọng dịch nguyên nhân dẫn đến viêm kéo dài và nhiễm trùng.
Ưu điểm so với phương pháp Tây y
- Tự nhiên, ít tác dụng phụ: Không gây nhờn thuốc hay kháng thuốc như một số loại kháng sinh, corticoid.
- Dễ tìm, dễ dùng: Có thể trồng tại nhà hoặc tìm mua ở chợ thuốc Nam, dùng dưới dạng xông, giã lấy nước nhỏ mũi hoặc sắc uống.
- Chi phí thấp, phù hợp dùng lâu dài: Rất thích hợp cho người bị viêm xoang viêm mũi dị ứng tái phát theo mùa hoặc mạn tính.
Lưu ý:
- Không dùng cho trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, phụ nữ mang thai hoặc người có cơ địa mẫn cảm với tinh dầu.
- Tránh dùng quá liều hoặc liên tục trong thời gian dài mà không có hướng dẫn của người có chuyên môn.
- Trong các trường hợp viêm xoang nặng, bội nhiễm, có biến chứng, cần phối hợp với điều trị y khoa.
Hiện tại thì các nghiên cứu lâm sàng quy mô lớn về cây cỏ hôi vẫn còn hạn chế. Tuy nhiên một số nghiên cứu in vitro (trong phòng thí nghiệm) đã xác nhận hoạt tính kháng khuẩn và kháng viêm của chiết xuất từ cây Ageratum conyzoides tên khoa học của cỏ hôi.
Các phương pháp sử dụng cây cỏ hôi để trị viêm xoang và viêm mũi dị ứng
Dưới đây là các phương pháp sử dụng hiệu quả:
1. Nhỏ nước ép cỏ hôi tươi vào mũi
- Cách làm: Dùng khoảng một nắm lá cỏ hôi tươi (khoảng 20–30g), rửa sạch, để ráo, sau đó giã nát hoặc xay nhuyễn. Dùng vải mỏng vắt lấy nước cốt.
- Cách sử dụng: Nhỏ khoảng 2–3 giọt nước cốt vào mỗi bên mũi, ngày thực hiện 2 lần (sáng và tối).
- Tư thế khi nhỏ: Nằm ngửa, kê cao gối dưới vai và đầu hơi ngửa ra sau để thuốc dễ thẩm thấu sâu vào các xoang và khoang mũi, giúp làm sạch niêm mạc, thông mũi và giảm ngứa.

2. Xông mũi bằng nước sắc cây cỏ hôi
- Nguyên liệu:
- Cỏ hôi tươi: 100g
- Lá long não: 50g
- Lá chanh: 10g
- Cách làm: Rửa sạch tất cả nguyên liệu rồi đun sôi với khoảng 300ml nước. Khi nước cạn còn khoảng 100ml thì dùng để xông.
- Cách xông: Đổ nước ra chậu nhỏ, cúi mặt gần chậu, trùm khăn kín đầu để giữ hơi, hít thở sâu và đều trong khoảng 10–15 phút. Nên xông khi nước còn nóng, tránh để quá nguội.
- Tần suất: 3 lần/ngày, kiên trì thực hiện trong 7–10 ngày để thấy hiệu quả giảm nghẹt mũi, thông xoang rõ rệt.
3. Uống nước sắc cây cỏ hôi
- Cách làm: Dùng khoảng 300g cây cỏ hôi tươi, rửa sạch, phơi hơi héo rồi đun với 1 lít nước. Đun đến khi còn khoảng 500ml thì chia uống 2 lần trong ngày (sáng và chiều).
- Tác dụng: Nước sắc cỏ hôi có công dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm từ bên trong cơ thể, hỗ trợ cải thiện các triệu chứng viêm xoang, viêm mũi dị ứng hiệu quả hơn.

4. Các bài thuốc kết hợp từ cây cỏ hôi
Để tăng hiệu quả điều trị, cây cỏ hôi có thể được kết hợp với các loại thảo dược khác như:
- Bài thuốc uống hỗ trợ viêm xoang, viêm mũi dị ứng:
- Cỏ hôi: 15g
- Cam thảo đất: 10g
- Kim ngân hoa: 10g
- Ké đầu ngựa: 10g
- Đem tất cả nguyên liệu rửa sạch, sắc với 600ml nước đến khi còn 300ml. Chia uống làm 2 lần/ngày. Bài thuốc giúp kháng viêm, tiêu độc, giảm dị ứng và làm thông thoáng đường hô hấp.

Bên cạnh các phương pháp trên thì bạn có thể sử dụng thêm các sản phẩm hỗ trợ điều trị viêm xoang như:
- Xịt mũi xoang PlasmaKare X-Spray hoặc X-Spray Light: Giúp kháng khuẩn, làm sạch và giảm viêm tại chỗ.
- Muối rửa mũi xoang PlasmaKare Nasal Clean: Giúp làm sạch dịch nhầy, dị nguyên và bụi bẩn trong hốc xoang.
- Bộ rửa mũi xoang PlasmaKare Nasal Clean: Hỗ trợ rửa sâu và triệt để, tăng hiệu quả điều trị khi kết hợp với thuốc hoặc thảo dược.
Mong rằng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tác dụng của cây cỏ hôi trong việc hỗ trợ điều trị xoang và viêm mũi dị ứng. Loại thảo dược dân dã này mang lại nhiều lợi ích, nhưng hãy luôn nhớ sử dụng đúng cách và tham khảo ý kiến chuyên gia y tế. Cỏ hôi là giải pháp hỗ trợ tốt, không thay thế việc thăm khám và điều trị từ bác sĩ bạn nhé.