Viêm lợi trùm là một vấn đề răng miệng phổ biến nhưng không kém phần phiền toái, khiến nướu sưng đỏ, đau nhức và gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày, đặc biệt là khi ăn uống.
Mục lục
Vậy viêm lợi trùm thực chất là gì, nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này và liệu nó có thể tự khỏi hay không? Hãy cùng Plasmakare khám phá chi tiết trong bài viết dưới đây để hiểu rõ và tìm ra cách chăm sóc răng miệng hiệu quả.
Viêm lợi trùm là gì?
Viêm lợi trùm là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại mô nướu bao quanh răng đang mọc, đặc biệt phổ biến ở răng khôn (răng số 8). Khi răng khôn không có đủ không gian để phát triển bình thường, phần lợi phía trên răng sẽ bị kéo căng hoặc che phủ một phần, tạo điều kiện cho vi khuẩn tích tụ và gây viêm sưng. Bệnh lý này không chỉ gây đau nhức, khó chịu mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến việc ăn uống, sinh hoạt và sức khỏe răng miệng tổng thể.
Quá trình mọc răng khôn diễn ra khi các răng hàm đã mọc đầy đủ. Nếu cung hàm không đủ chỗ, răng khôn có thể mọc lệch, mọc ngầm hoặc chỉ mọc một phần. Lúc này, phần lợi trùm phủ lên răng sẽ tạo ra các kẽ hẹp, nơi thức ăn, mảng bám và vi khuẩn dễ dàng tích tụ. Các vi khuẩn này sinh axit và gây viêm nhiễm, dẫn đến sưng đỏ, đau nhức lợi, đôi khi xuất hiện mủ và gây sốt. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, viêm lợi trùm có thể gây tổn thương răng kế cận, sâu răng, viêm tủy, thậm chí ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể.
Phân loại viêm lợi trùm
Viêm lợi trùm được chia thành hai loại chính:
- Viêm lợi trùm cấp tính:
- Xảy ra trong thời gian ngắn, thường kèm theo các biểu hiện như sưng đỏ lợi, đau nhức dữ dội, chảy mủ, sốt, nổi hạch bạch huyết vùng cổ, khó há miệng hoặc nuốt.
- Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể nhanh chóng trở nặng và lây lan vi khuẩn sang các mô xung quanh.
- Viêm lợi trùm mãn tính:
- Biểu hiện kéo dài theo chu kỳ và thường tái phát nhiều lần.
- Người bệnh thường gặp tình trạng đau nhức nhẹ, hôi miệng, giảm vị giác hoặc khó chịu khi nhai.
- Dạng mãn tính có thể âm thầm phá hủy nướu và răng xung quanh nếu không được chăm sóc đúng cách.
Đối tượng thường gặp và nguyên nhân gây viêm lợi trùm
Viêm lợi trùm chủ yếu xuất hiện ở người trưởng thành từ 20 – 29 tuổi khi mọc răng khôn, đặc biệt là những người có răng khôn mọc lệch, mọc ngầm hoặc chỉ mọc một phần. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:
- Nhiễm khuẩn: vệ sinh răng miệng kém làm vi khuẩn tích tụ, hình thành mảng bám và gây viêm nướu.
- Răng khôn mọc lệch hoặc ngầm: gây chèn ép, cản trở sự phát triển bình thường của răng và tạo điều kiện cho viêm lợi trùm hình thành.
- Lợi trùm không tiêu biến khi răng mọc lên: phần nướu bao phủ không biến mất, cọ xát với răng nhọn, lâu ngày dẫn đến nhiễm trùng.
- Các yếu tố khác: hút thuốc lá, căng thẳng, mang thai hoặc phát triển nang răng đều làm tăng nguy cơ viêm lợi trùm.
Việc nhận biết sớm các dấu hiệu và xác định nguyên nhân sẽ giúp phòng ngừa biến chứng nghiêm trọng, bảo vệ sức khỏe răng miệng và giảm thiểu đau đớn cho người bệnh.
Viêm lợi trùm có tự khỏi được không?
Viêm lợi trùm rất ít khi tự khỏi hoàn toàn. Chỉ trong một số trường hợp rất nhẹ, khi răng khôn mọc thẳng và đủ không gian để trồi lên khỏi nướu, tình trạng sưng viêm có thể thuyên giảm dần. Tuy đa phần các trường hợp viêm lợi trùm không tự khỏi, vì lợi bị phủ kín răng tạo điều kiện cho thức ăn và vi khuẩn tích tụ, gây viêm kéo dài và dễ tái phát.
Nếu không được xử lý kịp thời, viêm lợi trùm có thể dẫn đến:
- Nhiễm trùng chân răng hoặc tủy răng, răng lung lay, suy yếu.
- Áp xe, viêm nướu lan rộng, gây đau nhức, khó ăn uống.
- Nguy cơ nhiễm trùng toàn thân nếu vi khuẩn xâm nhập máu (hiếm gặp nhưng nguy hiểm).
Lời khuyên:
- Không nên trông chờ tự khỏi, cần đến nha khoa uy tín để thăm khám.
- Bác sĩ sẽ đánh giá mức độ viêm và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp: dùng thuốc, cắt lợi trùm hoặc nhổ răng khôn.
- Kết hợp vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng để giảm nguy cơ tái phát.
Cách xử lý và chăm sóc khi bị viêm lợi trùm
Viêm lợi trùm không chỉ gây sưng đau, khó chịu mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hàng ngày, đặc biệt là việc ăn uống. Việc chăm sóc đúng cách kết hợp với can thiệp y tế kịp thời sẽ giúp giảm viêm, ngăn ngừa biến chứng và hỗ trợ răng khôn mọc bình thường. Dưới đây là những bước xử lý và chăm sóc hiệu quả:
- Vệ sinh răng miệng đúng cách và súc miệng nước muối: Đánh răng 2–3 lần/ngày bằng bàn chải lông mềm để loại bỏ mảng bám. Súc họng miệng PlasmaKare giúp sát khuẩn, giảm sưng nướu và làm dịu cơn đau hiệu quả.
- Làm sạch khu vực lợi trùm bằng tăm bông y tế: Nhẹ nhàng loại bỏ các mảnh vụn thức ăn mắc kẹt dưới nướu. Tuyệt đối tránh tác động mạnh để không gây tổn thương hoặc làm viêm nặng hơn.
- Quan sát các triệu chứng nghiêm trọng: Nếu thấy sưng đau kéo dài, chảy mủ, sốt, hôi miệng hoặc khó há miệng, hãy đến ngay bác sĩ nha khoa để được thăm khám và xử lý kịp thời.
- Điều trị bằng thuốc theo chỉ định bác sĩ: Bao gồm kháng sinh để kiểm soát nhiễm trùng, thuốc giảm đau và kháng viêm để giảm khó chịu và hỗ trợ quá trình hồi phục. Không tự ý dùng thuốc để tránh biến chứng và tình trạng kháng thuốc.
Ngoài ra khi răng khôn mọc thẳng và gây lợi trùm, bác sĩ có thể cắt lợi trùm để răng mọc bình thường. Trường hợp răng mọc lệch hoặc viêm nặng tái phát, nhổ răng khôn là phương pháp tối ưu để loại bỏ nguyên nhân gây viêm.
Viêm lợi trùm là tình trạng răng khôn mọc kèm sưng viêm nướu, gây đau nhức và khó chịu khi ăn uống, sinh hoạt. Tình trạng này hiếm khi tự khỏi hoàn toàn và có nguy cơ tái phát nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách. Vì vậy, hãy chủ động thăm khám nha khoa khi cần thiết, đồng thời duy trì vệ sinh răng miệng sạch sẽ để hỗ trợ quá trình hồi phục. Bạn cũng có thể tham khảo các sản phẩm súc miệng tại cửa hàng chúng tôi để chăm sóc khoang miệng hiệu quả hơn.
