Bạn có từng thức dậy sau một đêm ngủ điều hòa và thấy mũi mình tắc nghẽn, khó chịu đến mức phải hít thở bằng miệng? Dù điều hòa giúp xua tan cái nóng oi ả, nhưng nhiều người lại phải “trả giá” bằng cảm giác nghẹt mũi, khô họng, hắt hơi liên tục.
Mục lục
Vậy đâu là nguyên nhân khiến điều hòa tưởng chừng là “cứu tinh” mùa hè lại trở thành thủ phạm gây ra tình trạng này? Cùng Plasmakare tìm hiểu lý do và khám phá những cách khắc phục hiệu quả để bạn có thể tận hưởng không khí mát lạnh mà vẫn giữ được mũi thông thoáng, dễ chịu mỗi sáng thức dậy nhé!
Nguyên nhân khiến nằm điều hoà bị nghẹt mũi
1. Không khí trong phòng điều hòa bị khô, thiếu độ ẩm
Điều hòa hoạt động làm giảm đáng kể độ ẩm trong không khí, khiến môi trường trong phòng trở nên khô hơn so với bên ngoài. Niêm mạc mũi vốn có vai trò giữ ẩm và lọc bụi bẩn, khi bị khô sẽ phản ứng bằng cách tăng tiết chất nhầy để bảo vệ đường thở. Kết quả là bạn cảm thấy nghẹt mũi, sổ mũi, hắt hơi, thậm chí khô rát cổ họng.
Tình trạng này đặc biệt phổ biến ở những người có niêm mạc mũi nhạy cảm, cơ địa dị ứng hoặc trẻ nhỏ đối tượng dễ bị khô niêm mạc và viêm đường hô hấp khi tiếp xúc với không khí khô kéo dài.
2. Gió điều hòa thổi trực tiếp vào mặt hoặc đầu giường ngủ
Khi để luồng gió lạnh từ điều hòa phả thẳng vào mặt hoặc đầu giường, niêm mạc mũi dễ bị kích ứng và mất độ ẩm nhanh chóng. Không chỉ gây khô mũi, gió lạnh còn làm co mạch máu niêm mạc, từ đó cản trở lưu thông không khí và gây tắc nghẽn mũi nặng hơn.
Nhiều người có thói quen ngủ mà không chỉnh hướng gió, vô tình làm tăng nguy cơ bị nghẹt mũi, khô họng và thậm chí dẫn đến viêm mũi kéo dài.
3. Điều hòa bẩn, không được vệ sinh định kỳ
Điều hòa không được vệ sinh, bảo dưỡng thường xuyên sẽ tích tụ bụi bẩn, nấm mốc và vi khuẩn bên trong bộ lọc. Khi máy hoạt động, các tác nhân gây dị ứng này được phát tán khắp phòng, dễ dàng xâm nhập vào đường hô hấp, đặc biệt là mũi.
Kết quả là niêm mạc mũi bị kích hoạt phản ứng viêm, dẫn đến nghẹt mũi, hắt hơi, viêm mũi dị ứng hoặc thậm chí viêm họng. Việc vệ sinh điều hòa định kỳ không chỉ giúp cải thiện chất lượng không khí mà còn hạn chế các vấn đề về hô hấp, bảo vệ sức khỏe cả gia đình.
4. Phòng điều hòa không thông thoáng, đóng kín cửa
Khi bật điều hòa, hầu hết mọi người đều có thói quen đóng kín cửa để giữ lạnh. Tuy nhiên, không khí không được lưu thông, dễ tích tụ bụi mịn, vi khuẩn và các tác nhân gây dị ứng.
Môi trường bí bách này khiến nguy cơ viêm mũi, nghẹt mũi tăng cao. Ngoài ra, thiếu trao đổi khí còn làm giảm lượng oxy, khiến cơ thể cảm thấy mệt mỏi, khó chịu và giảm chất lượng giấc ngủ.
5. Các nguyên nhân khác
Ngoài các nguyên nhân chính kể trên, còn có một số yếu tố khác làm tăng nguy cơ nghẹt mũi khi nằm điều hòa, chẳng hạn:
- Mất nước: Nằm điều hòa lâu, kết hợp việc ngủ mở miệng có thể khiến cổ họng và khoang mũi khô, làm tăng tiết dịch nhầy và gây tắc mũi.
- Bệnh lý nền: Những người mắc viêm xoang, viêm mũi dị ứng hoặc hội chứng Sjögren thường có niêm mạc mũi nhạy cảm hơn, dễ bị khô và kích ứng khi tiếp xúc với không khí lạnh, khô từ điều hòa.
Việc hiểu rõ nguyên nhân giúp bạn chủ động hơn trong việc điều chỉnh môi trường phòng ngủ, vệ sinh điều hòa, giữ ẩm cho không khí và chăm sóc sức khỏe đường hô hấp.
Cách khắc phục hiệu quả tình trạng nghẹt mũi khi nằm điều hoà
1. Tăng độ ẩm trong phòng
Khi bật điều hòa lâu, không khí trong phòng sẽ trở nên khô, làm niêm mạc mũi mất đi lớp ẩm tự nhiên, dễ gây khô rát và nghẹt mũi. Việc duy trì độ ẩm từ 40–60% không chỉ giúp bảo vệ hệ hô hấp mà còn hỗ trợ giữ ẩm cho da và mắt.
Bạn có thể sử dụng máy tạo ẩm, máy phun sương hoặc máy khuếch tán tinh dầu để tăng độ ẩm đều khắp phòng. Nếu không có máy, có thể đặt một chậu nước hoặc một khăn ướt treo trong phòng. Nước sẽ bay hơi, làm không khí bớt khô hơn. Một số người còn đặt bát nước cạnh quạt hoặc ngay dưới cửa gió điều hòa để giảm tình trạng khô mũi hiệu quả.
2. Điều chỉnh nhiệt độ điều hòa phù hợp
Đặt nhiệt độ quá thấp so với môi trường bên ngoài dễ khiến cơ thể bị “sốc nhiệt”, gây co mạch máu niêm mạc mũi, từ đó làm tăng nguy cơ nghẹt mũi và khô mũi.
Bạn nên duy trì nhiệt độ điều hòa ở mức khoảng 25–27°C. Đồng thời, tránh để chênh lệch với nhiệt độ ngoài trời quá 8–10°C để cơ thể kịp thích nghi. Với trẻ nhỏ, người lớn tuổi hoặc người có bệnh nền hô hấp, mức nhiệt này còn giúp tránh được các biến chứng như viêm họng, viêm phế quản hay viêm phổi.
3. Tránh để gió điều hòa thổi trực tiếp vào mặt
Khi nằm ngủ, nếu luồng gió lạnh phả trực tiếp vào mặt hoặc phần đầu, mũi sẽ nhanh chóng bị khô, dễ kích ứng, làm xuất hiện phản ứng co mạch và tăng tiết dịch nhầy gây nghẹt mũi.
Bạn nên điều chỉnh hướng gió điều hòa lên trần hoặc sang hai bên phòng. Nếu cần thiết, có thể dùng thêm tấm chắn gió điều hòa hoặc rèm chắn ở khu vực đầu giường để tránh luồng lạnh thổi trực tiếp. Ngoài ra sử dụng quạt ở chế độ quay để phân tán không khí lạnh đều hơn trong phòng, giảm nguy cơ khô mũi.
4. Vệ sinh và bảo trì điều hòa định kỳ
Điều hòa tích tụ nhiều bụi bẩn, nấm mốc, vi khuẩn trong dàn lạnh, đặc biệt là ở bộ lọc. Khi bật máy, các tác nhân này sẽ phát tán khắp phòng, dễ gây dị ứng, viêm mũi, viêm xoang hoặc làm nặng thêm tình trạng nghẹt mũi ở người nhạy cảm.
Bạn nên vệ sinh bộ lọc và bảo trì tổng thể điều hòa ít nhất mỗi 3–6 tháng/lần. Ngoài việc giúp cải thiện chất lượng không khí, điều này còn giúp máy hoạt động hiệu quả hơn, tiết kiệm điện và kéo dài tuổi thọ thiết bị.
5. Giữ phòng thông thoáng
Phòng điều hòa thường đóng kín để giữ nhiệt độ mát, điều này khiến không khí bên trong bị tù, thiếu oxy và dễ tích tụ vi khuẩn, bụi bẩn.
Bạn nên mở cửa sổ, cửa chính hoặc bật quạt thông gió trong khoảng 10–15 phút mỗi ngày để trao đổi không khí, giúp phòng luôn thoáng đãng. Việc này còn hạn chế sự phát triển của nấm mốc, giảm nguy cơ kích ứng đường thở và nghẹt mũi.
6. Giữ cơ thể đủ nước và chăm sóc niêm mạc mũi
Điều hòa làm tăng quá trình thoát hơi nước qua da và niêm mạc, khiến cơ thể dễ mất nước. Uống đủ 1,5–2,5 lít nước mỗi ngày giúp duy trì độ ẩm cho niêm mạc mũi, hỗ trợ làm loãng chất nhầy, giảm nghẹt mũi và khô họng.
Ngoài nước lọc, bạn có thể bổ sung thêm nước ép trái cây tươi, trà thảo mộc (tránh đồ uống có caffeine và cồn vì chúng dễ làm mất nước).
Đồng thời nên rửa mũi bằng nước muối sinh lý hoặc xịt mũi dưỡng ẩm trước và sau khi ngủ dậy. Việc này giúp làm sạch bụi bẩn, chất nhầy dư thừa, giữ ẩm và tăng cường bảo vệ niêm mạc mũi, hạn chế vi khuẩn, tác nhân gây kích ứng.
7. Điều chỉnh tư thế và thói quen ngủ
Thói quen ngủ mở miệng, nằm sai tư thế có thể làm tăng tình trạng khô miệng, khô mũi, thậm chí gây viêm họng.
Bạn nên tập thói quen ngủ khép miệng, nằm nghiêng hoặc nằm ngửa với gối cao vừa phải để giúp thông thoáng đường thở, hạn chế ứ đọng dịch mũi. Tư thế ngủ đúng còn giúp giảm áp lực lên xoang, hạn chế nghẹt mũi và giúp bạn có giấc ngủ sâu, dễ chịu hơn.
Trên đây là những thông tin chi tiết về các nguyên nhân chính gây ra tình trạng nghẹt mũi khi nằm điều hòa và những cách khắc phục hiệu quả mà bạn có thể áp dụng ngay tại nhà. Đừng quên theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin sức khỏe hữu ích và tin tức mới nhất nhé!
