Nước súc miệng sát khuẩn là sản phẩm không thể thiếu sau khi thực hiện các thủ thuật nha khoa như nhổ răng khôn, nạo tuỷ sâu răng,cấy ghép implant, bọc răng sứ, niềng răng…Tuy nhiên, nhiều người lại lạm dụng nước súc miệng sát khuẩn hàng ngày gây hậu quả nghiêm trọng?
Cùng lắng nghe ý kiến từ chuyên gia nha khoa về tác dụng thực sự của các loại nước súc miệng sát khuẩn và ứng dụng của chúng trong chăm sóc răng miệng.
Hướng dẫn từ Bộ Y tế về nước súc miệng sát khuẩn
Nước súc miệng sát khuẩn có chứa các hoạt chất diệt khuẩn chống bội nhiễm trong và sau khi làm thủ thuật nha khoa. Chúng hoàn toàn khác với nước súc miệng kháng khuẩn về công dụng và cách sử dụng.
Nước súc miệng sát khuẩn, dung dịch vệ sinh dùng trong điều trị bệnh răng miệng
Theo hướng dẫn từ Bộ Y tế, nước súc miệng sát khuẩn là dung dịch sử dụng để vệ sinh răng miệng có chứa các hoạt chất diệt khuẩn chống bội nhiễm (Nhiễm vi khuẩn, virus, vi nấm và các loại ký sinh trùng). Nước súc miệng tác dụng sát khuẩn là dung dịch chứa hoạt chất diệt khuẩn được sử dụng để chăm sóc răng miệng, chống lại nhiễm trùng do vi khuẩn, virus gây ra.
Nước súc miệng sát khuẩn được sử dụng phổ biến nhằm hỗ trợ điều trị và dự phòng nhiễm khuẩn trong và sau khi thực hiện 1 số thủ thuật nha khoa can thiệp như cấy ghép implant, nạo tuỷ răng, nhổ răng khôn…
Nước súc miệng kháng khuẩn hoàn toàn khác nước súc miệng sát khuẩn
Cũng trong hướng dẫn của Bộ Y tế, nước súc miệng sát khuẩn và nước súc miệng kháng khuẩn hoàn toàn khác nhau về mục đích sử dụng và hoạt tính của thành phần:
- Nước súc miệng sát khuẩn được sử dụng để diệt khuẩn trong điều trị nội nha và chống bôi nhiễm sau các can thiệp thủ thuật. Do đó, tính sát khuẩn của các hoạt chất cần phải mạnh.
- Nước súc miệng kháng khuẩn được sử dụng chủ yếu với mục đích ức chế sự phát triển của vi khuẩn, vi rút nhằm cải thiện và phòng ngừa tái phát 1 số bệnh lý răng miệng do nhiễm trùng gây ra như: bệnh nha chu, hôi miệng, nhiệt miệng, viêm nướu…Do đó, khả năng diệt khuẩn của hoạt chất thường yếu hoặc sử dụng nồng độ thấp hơn so với nước súc miệng sát khuẩn.
Thành phần và công dụng của nước súc miệng sát khuẩn
Nước súc miệng sát khuẩn được sử dụng có thành phần thường là povidon iod, nano bạc và chlorhexidine với cơ chế diệt khuẩn hoàn toàn khác nhau nhưng công dụng tương đương nhau:
Thành phần chính trong nước súc miệng sát khuẩn
Nước súc miệng sát khuẩn có thành phần chính là hoạt chất diệt khuẩn. 3 hoạt chất diệt khuẩn được sử dụng phổ biến nhất là Povidon -iod, Nano Bạc và Chlorhexidine.
- Povidon-iod là phức chất bền vững của polyvinylpyrrolidone và iod (tỷ lệ hàm lượng 9-12%).
- Đây là dung dịch sát khuẩn được sử dụng phổ biến để sát trùng vết thương trong phẫu thuật, rửa vếr thương hở, vết bỏng, trầy xước…
- Cơ chế: Trong Povidon -iod, Iod tự do được giải phóng từ từ gây iod hoá lipid và oxy hoá các thành phần của màng tế bào và tế bào chất.
- Phổ diệt khuẩn: Povidon – iod có tác dụng diệt cả tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực gồm vi khuẩn, nấm, virus và tế bào nguyên sinh.
- Nano Bạc: Nano Bạc có tác dụng diệt khuẩn, diệt virus và vi nấm được ứng dụng phổ biến trong các chế phẩm nước súc miệng và thuốc điều trị nhiễm khuẩn ngoài da.
- Nước súc miệng diệt khuẩn chứa Nano Bạc hàm lượng từ 20 – 50nm. Nồng độ càng cao khả năng diệt khuẩn càng tốt.
- Cơ chế: Nano Bạc gây tăng tính thấm gây thủng màng tế bào. Đối với virus Nano Bạc ức chế quá trình liên kết của virus với vật chủ khiến chúng suy yếu và chết.
- Phổ diệt khuẩn: Nano Bạc có khả năng tiêu diệt hơn 650 chủng vi khuẩn, virus, vi nấm khác nhau.
- Chlorhexidine: Chlorhexidine là hoạt chất diệt khuẩn nhanh được sử dụng phổ biến nhất trong điều trị nội nha.
- Nồng độ Chlorhexidine sử dụng trọng nước súc miệng sát khuẩn là 0.12%
- Cơ chế: Chlorhexidine dính chặt vào tế bào vi khuẩn tạo phức gốc phosphat gây thủng màng tế bào và gây chết vi sinh vật.
- Phổ diệt khuẩn. Chlorhexidine tác dụng mạnh nhất trên vi khuẩn. Ngoài ra, chlorhexidine cũng có tác dụng trên vi nấm và virus như Povidone – iod và Nano Bạc.
Công dụng của nước súc miệng sát khuẩn
Nước súc miệng sát khuẩn được sử dụng thời gian ngắn nhằm loại bỏ vi khuẩn, virus, vi nấm có thể gây nhiễm trùng khoang miệng. Cụ thể:
- Nước súc miệng loại sát khuẩn pha loãng sử dụng trong điều trị nội nha giúp vệ sinh dụng cụ, vệ sinh khoang miệng.
- Nước súc miệng sát khuẩn giúp chống nhiễm trùng trong và sau khi thực hiện các thủ thuật can thiệp như trồng răng Implant, nhổ răng khôn, bọc răng sứ, nạo tuỷ răng, hàn trám răng…
Lưu ý khi sử dụng nước súc miệng sát khuẩn
Nước súc miệng sát khuẩn là dung dịch chuyên dụng chỉ sử dụng trong khoảng thời gian rất ngắn cho những người thực hiện thủ thuật nha khoa. Nếu cố tình sử dụng hàng ngày, hậu quả vô cùng khó lường.
Thời gian sử dụng nước súc miệng sát khuẩn
Nước súc miệng sát khuẩn được sử dụng trong và sau khi có can thiệp nha khoa thủ thuật tại phòng khám. Sau khi hoàn thành các thủ thuật, bệnh nhân được kê nước súc miệng loại sát khuẩn sử dụng trong 1 -2 tuần.
Sau thời gian 1- 2 tuần, bệnh nhân không cần và không nên sử dụng nước súc miệng sát khuẩn này nữa. Thay vào đó, bạn nên sử dụng nước súc miệng kháng khuẩn để ức chế vi trùng phát triển, ngăn ngừa các bệnh răng miệng.
Đối tượng sử dụng nước súc miệng sát khuẩn
Tất cả những người có can thiệp nha khoa có thể sử dụng nước súc miệng sát khuẩn theo chỉ định của bác sỹ trực tiếp.
- Người bị sâu tuỷ cần nạo tuỷ và hàn trám răng sâu
- Người phải nhổ răng khôn, cắt lợi trùm
- Người phải trồng răng implant, bọc răng sứ, niềng răng…
Nước súc miệng sát khuẩn dùng được cho trẻ nhỏ không?
Trẻ nhỏ có thể sử dụng các loại nước súc miệng loại sát khuẩn trong điều trị bệnh răng miệng nhưng cần có ý kiến của bác sỹ trước khi sử dụng. Đặc biệt trẻ nhỏ cần đặc biệt chú ý thời gian sử dụng tránh các tác dụng phụ trên răng, miệng khi sử dụng quá dài như khô miệng, kích ứng niêm mạc.
Không sử dụng nước súc miệng sát khuẩn chứa chlorhexidine cho trẻ nhỏ dưới 12 tuổi do các tác dụng phụ bên trên. Ngoài ra, phụ huynh cần thận trọng khi sử dụng nước súc miệng sát khuẩn cho trẻ quá nhỏ do nguy cơ nuốt phải.
Sử dụng nước súc miệng sát khuẩn dài ngày, hậu quả khôn lường
Nước súc miệng sát khuẩn chỉ được chỉ định trong khoảng thời gian ngắn từ 1-2 tuần. Đây là thời gian để các vết mổ được lành lại, các vết đóng đinh, tạo khung được hoàn thiện và ổn định mà không bị nhiễm trùng. Nhưng nếu lạm dụng nước súc miệng loại sát khuẩn lâu dài có thể gây các hậu quả nặng nề như:
- Khô miệng, kích ứng niêm mạc: Các loại nước súc miệng sát khuẩn chứa Chlorhexidine sử dụng dài ngày có nguy cơ gây khô miệng, bỏng miệng hoặc kích ứng niêm mạc gây loét và tổn thương
- Rối loạn hệ vi sinh thường trú: Diệt khuẩn thường xuyên liên tục gây rối loạn cân bằng hệ vi sinh thường trú, có thể khiến 1 số loại vi khuẩn có sức sống mạnh phát triển nhanh chóng và gây bệnh răng miệng phổ biến nhất là nhiệt miệng.
- Nhuộm răng: Nước súc miệng sát khuẩn dùng Chlorhexidine, đặc biệt Povidon – iod rất dễ gây ố răng, nhuộm răng khi sử dụng lâu dài.
Top 3 nước súc miệng sát khuẩn tốt nhất
3 loại nước súc miệng tốt nhất ứng với 3 hoạt chất sát khuẩn gồm Betadine, PlasmaKare và Kin là lựa chọn hàng đầu được các chuyên gia nha khoa khuyên dùng:
Nước súc miệng sát khuẩn miệng họng Betadine
Nước súc miệng sát khuẩn Povidon – iod được sử dụng phổ biến nhất trong nội nha và sau khi nhổ răng không, nạo tuỷ răng…
Thành phần: Phức chất Povidon – iod 1%.
Công dụng:
- Sát khuẩn miệng trong và sau các can thiệp thủ thuật nha khoa như nhổ răng khôn, nạo tuỷ sâu răng, thủ thuật khác trong điều trị nội nha
- Sát khuẩn họng, hỗ trợ điều trị viêm họng, viêm amidan và 1 số viêm nhiễm tại họng
Ưu điểm:
- Sát khuẩn nhanh, hiệu quả. Nước súc miệng sát khuẩn Betadine là thuốc đã được kiểm nghiệm lâm sàng
- Êm dịu khi súc không gây kích ứng.
Nhược điểm:
- Nguy cơ ố răng, nhuộm răng khi sử dụng quá chỉ định đối với nước súc miệng sát khuẩn Betadine
- Hương vị không hấp dẫn khó dùng cho trẻ con và người nhạy cảm.
Giá bán nước súc miệng sát khuẩn Betadine năm 2020
Nước súc miệng diệt khuẩn Betadine có thể mua tại phòng nha hoặc các hiệu thuốc trên toàn quốc với giá dao động 68.000-70.000 chai 125 ml
Nước súc họng miệng sát khuẩn PlasmaKare
Súc họng miệng PlasmaKare sử dụng TSN là phức hệ acid Tanic – Nano Bạc Plasma kết hợp keo ong nhập khẩu Italy có hiệu quả sát khuẩn vượt trội, an toàn khi sử dụng. PlasmaKare là nước súc miệng sát khuẩn duy nhất hiện nay có khuyến cáo sử dụng hàng ngày do nồng độ TSN trong ngưỡng tối ưu hiệu quả và an toàn cho cả người lớn và trẻ nhỏ.
Thành phần:
Thành phần chính TSN® (Phức hệ Tannic – Nano bạc Plasma), Keo ong (Propolis) nhập khẩu từ Italy. Các thành phần khác gồm: Menthol, Propylene glycol, Cremophor RH40, Sorbitol, Kali sorbate, Glycerin, Natri edetat, Poloxamer, Nước tinh khiết.
Công dụng:
- Dự phòng nhiễm khuẩn trong và sau các thủ thuật nha khoa, đặc biệt các thủ thuật thẩm mỹ như niềng răng, bọc răng sứ, trồng răng giả…
- Dự phòng nhiễm khuẩn sau phẫu thuật tại họng như cắt amidan, đốt viêm họng hạt…
- Hỗ trợ điều trị và phòng ngừa tái phát bệnh răng – miệng – họng do nhiễm trùng vi rus, vi khuẩn, vi nấm.
- Sử dụng hàng ngày nước súc miệng sát khuẩn PlasmaKare để vệ sinh răng miệng, phòng ngừa các bệnh lây nhiễm như cúm, H5N1, Nhiễm trùng tiêu hoá, viêm đường hô hấp cấp do SARs, Covid -19…
Ưu điểm:
- Hiệu quả nhanh, rõ rệt, sử dụng được cho cả người lớn và trẻ nhỏ
- Nước súc miệng sát khuẩn PlasmaKare không gây ố răng thích hợp với các thủ thuật thẩm mỹ.
- Hương vị dịu nhẹ, không cồn, không gây kích ứng niêm mạc
Nhược điểm:
- Sản phẩm được phân phối qua bệnh viện, phòng khám và online chủ yếu thay vì nhà thuốc và tạp hoá nên không nhiều điểm bán.
Giá bán nước súc miệng sát khuẩn PlasmaKare năm 2020
Nước súc miệng sát khuẩn PlasmaKare chai 250ml có giá bán niêm yết 125,000đ
Kin Gingival – nước súc miệng sát khuẩn từ Tây Ban Nha
Kin là thương hiệu súc miệng chuyên dụng nhập khẩu từ Tây Ban Nha với nhiều chủng loại sản phẩm đa dạng. Phổ biến nhất là nước súc miệng sát khuẩn Kin gingival màu hồng.
Thành phần: hoạt chất sát khuẩn Chlorhexidine Digluconate 0.12% có vị đắng mạnh. Ngoài ra Kin gingival còn có các thành phần giúp điều hương vị Sodium Flouride, Sodium Saccharin, Eugenol, d-Limonene, Aroma,Cinnamal; Aqua, Sorbitol, Glycerin, PEG-40, Hydrogenated Castor Oil, Sodium Methyl-paraben, Citric Acid, Methyl Salicylate, Cl 14720.
Công dụng
- Diệt khuẩn nhanh chống bội nhiễm sau các thủ thuật nha khoa, đặc biệt trong điều trị nội nha.
- Hỗ trợ điều trị răng nhạy cảm.
- Vệ sinh răng miệng phòng ngừa viêm nướu, viêm quanh răng, chảy máu chân răng tái phát
Ưu điểm
- Có nhiều loại nước súc miệng sát khuẩn KIN chuyên biệt trên từng bệnh lý răng miệng.
- Hệ thống phân phối rộng khắp, dễ mua.
Nhược điểm
- Sản phẩm không được chỉ định cho trẻ dưới 12 tuổi
- Gây nhuộm răng, kích ứng niêm mạc, khô miệng, bỏng miệng…nếu dùng kéo dài
- Giá thành cao
Giá bán nước súc miệng sát khuẩn Kin năm 2020
Nước súc miệng sát khuẩn Kin có giá dao động từ 150,000 đến 300,000 chai 250ml.
Nước súc miệng loại sát khuẩn rất quan trọng sau khi thực hiện các thủ thuật nha khoa, Tuy nhiên, không nên lạm dụng các loại nước súc miệng này ngoài chỉ định của bác sỹ. Trẻ em khuyến cáo nên sử dụng các loại nước súc miệng sát khuẩn an toàn như PlasmaKare và các dạng Nano Bạc khác. Chúc bạn chăm sóc răng miệng thật thông thái.