Khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu rơi, cũng là lúc kiến ba khoang xuất hiện dày đặc hơn, len lỏi vào nhà và nơi sinh hoạt. Loài côn trùng nhỏ bé nhưng mang “nọc độc” mạnh này có thể gây ra cảm giác bỏng rát, nổi bọng nước và thậm chí để lại vết thâm kéo dài hàng tháng.
Để giúp bạn chủ động bảo vệ bản thân và xử lý kịp thời, Plasmakare sẽ chia sẻ những phương pháp sơ cứu và chăm sóc da hiệu quả nhất khi không may bị kiến ba khoang tấn công.
Cách sơ cứu ngay khi bị kiến ba khoang cắn
Khi bị kiến ba khoang tấn công, việc xử lý nhanh chóng và đúng cách là rất quan trọng để hạn chế tổn thương da, giảm nguy cơ nhiễm trùng và ngăn độc tố lan rộng. Kiến ba khoang chứa pederin – chất độc mạnh có thể gây bỏng rát, phồng rộp, thậm chí để lại sẹo nếu không được sơ cứu kịp thời. Bà con nên thực hiện theo các bước sau:
- Loại bỏ ngay kiến ba khoang khỏi vùng da tiếp xúc. Không dùng tay trần để chà xát hoặc đập kiến vì có thể làm chất độc lan ra diện rộng. Tốt nhất nên thổi nhẹ hoặc dùng một vật mỏng như tờ giấy, tăm bông để gạt chúng đi.
- Rửa sạch vùng da bị tổn thương bằng nước sạch và xà phòng dịu nhẹ. Thao tác nhẹ nhàng, không chà mạnh để tránh làm vỡ các mụn nước hoặc gây trầy xước thêm.
- Sát trùng vết thương bằng dung dịch nước muối sinh lý hoặc cồn 70 độ. Việc này giúp tiêu diệt vi khuẩn, hạn chế nguy cơ nhiễm trùng và viêm loét.

Ngoài ra tránh gãi hoặc cào vào vùng da bị cắn, bởi hành động này không chỉ làm độc tố lan nhanh hơn mà còn tăng nguy cơ để lại sẹo và vết thâm. Nếu cảm giác ngứa rát khó chịu, có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để sử dụng thuốc bôi giảm viêm và ngứa.
Cách xử lý tiếp theo và chăm sóc vết thương
Sau khi sơ cứu ban đầu, việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp vết thương nhanh lành, hạn chế biến chứng:
- Bôi thuốc giảm viêm: Sử dụng mỡ corticoid theo hướng dẫn của bác sĩ, thường 4–6 lần/ngày để giảm sưng đỏ và viêm. Với trẻ nhỏ có thể lựa chọn các sản phẩm an toàn như bộ đôi chuyên trị Muỗi, kiến ba khoang và Côn trùng đốt cho trẻ nhằm làm dịu da và ngăn kích ứng lan rộng.
- Giảm ngứa và phản ứng dị ứng: Thoa kem chống ngứa hoặc dùng thuốc kháng histamin nếu cần, ví dụ kem Phenergan, để hạn chế gãi và tránh làm trầy xước vùng tổn thương.
- Theo dõi tình trạng vết thương: Quan sát kỹ để đảm bảo vết không phồng rộp, loét hoặc xuất hiện mủ.

Nếu thấy dấu hiệu nhiễm trùng, đau nhức tăng, sưng to hoặc tổn thương lan rộng, cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Những lưu ý quan trọng cần tránh
Khi xử lý tình huống bị kiến cắn hoặc tiếp xúc với kiến độc, việc thực hiện đúng cách là rất quan trọng để tránh biến chứng. Nhiều người thường có thói quen xử lý theo bản năng hoặc áp dụng mẹo truyền miệng, nhưng điều này có thể khiến tình trạng tổn thương nghiêm trọng hơn, thậm chí gây nhiễm trùng. Dưới đây là những hành động tuyệt đối nên tránh:
- Không tự ý đập chết hoặc chà xát kiến ngay trên da: Hành động này có thể khiến chất độc từ kiến tiết ra nhiều hơn và thấm sâu vào da, làm tăng mức độ sưng đau hoặc kích ứng.
- Tránh tự sử dụng thuốc hoặc các bài thuốc dân gian khi chưa có chỉ định của bác sĩ: Một số loại thuốc bôi, dung dịch hoặc thảo dược có thể gây kích ứng hoặc phản ứng dị ứng nghiêm trọng nếu không phù hợp với cơ địa.
- Không gãi hoặc cào xước vùng bị cắn: Việc này dễ làm tổn thương bề mặt da, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng.
- Không để chất độc lan sang vùng da lành: Khi rửa hoặc xử lý vết thương, cần tránh chà xát mạnh và phải rửa theo hướng từ trong ra ngoài để ngăn chất độc lan rộng.

Việc tuân thủ các nguyên tắc trên sẽ giúp hạn chế tối đa biến chứng, đồng thời tạo điều kiện để quá trình hồi phục diễn ra nhanh chóng và an toàn hơn.
Việc sơ cứu và xử lý kiến ba khoang cắn kịp thời và đúng cách là vô cùng quan trọng để tránh những tổn thương da nghiêm trọng. Hãy nhớ rửa sạch vùng da tiếp xúc ngay lập tức, không gãi hay làm vỡ mụn nước, và đến gặp bác sĩ nếu tình trạng không cải thiện.