Khi chức năng loại bỏ độc tố của gan không còn hoạt động hiệu quả, da bắt đầu phát triển mụn và ngứa, gây ra sự khó chịu. Bệnh sẩn ngứa do gan thiết yếu phải được điều trị một cách thích hợp. Có nhiều loại dược liệu giúp mát gan và giảm mụn một cách hiệu quả mà bạn có thể tham khảo.
Mục lục
Vì sao nóng gan lại gây ra sẩn ngứa, mụn nhọt?
Gan là là tạng lớn nhất và cưc kỳ quan trọng của cơ thể, đặc biệt trong nhiệm vụ chuyển hoá. Nếu gan phải làm việc quá mức, gan sẽ bị suy yếu và không đảm bảo thực hiện đầy đủ các chức năng. Biểu hiện của chức năng gan suy yếu dễ nhận thấy đầu tiên là xuất hiện các mảng sẩn ngứa, mề đay mà dân gian hay gọi là “nóng do gan”. Ban đầu chỉ là các hạt mụn nhỏ li ti nhưng sau một thời gian lan rộng thành mảng sẩn đỏ, gây cảm giác ngứa ngáy khó chịu, sờ vào thấy cứng. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến gan bị suy yếu, do chế độ ăn uống nghỉ ngơi không khoa học, do độc tố của thuốc điều trị hay ảnh hưởng từ sự thay đổi của thời tiết, môi trường sống..
- Một số chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng không hợp lý ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của cơ thể và chức năng của các cơ quan. Chế độ ăn thiếu chất xơ, vitamin và khoáng chất cùng với làm việc căng thẳng quá sức sẽ khiến cho cơ thể mệt mỏi, thiếu hụt dinh dưỡng , thiếu các nguyên liệu cần thiết để cấu tạo các cơ quan chức năng. Điều đó làm suy giảm miễn dịch khiến cơ thể dễ có nguy cơ mắc các bệnh do virus, vi khuẩn truyền nhiễm. Các thức ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh cũng có thể gây béo phì, gan nhiễm mỡ. Lạm dụng các đồ uống có cồn như rượu, bia cũng là nguyên nhân phổ biến hiện nay gây các bệnh về gan như viêm gan, xơ gan do rượu cuối cùng dẫn đến ung thư gan.
- Thuốc cũng là một nguyên nhân gây độc ở gan. Sử dụng các thuốc có ảnh hưởng đến gan hay dùng nhiều thuốc trong một thời gian dài cũng khiến gan bị làm việc quá tải gây ảnh hưởng đến chức năng thải độc của gan.
- Yếu tố môi trường cũng tác động lớn đến tình trạng các nốt mẩn ngứa mụn nhọt trên da. “sẩn ngứa do nóng gan” hay xuất hiện vào mùa hè. Khi thời tiết nắng nóng, cơ thể ra nhiều mồ hôi, Quần áo không thoáng khí, không thấm mồ hôi sẽ bít các lỗ chân lông làm các vết mẩn ngứa càng viêm nặng. Hơn nữa khi mặc quần áo dày hay chật còn cọ xát làm trầy xước các mảng mẩn đỏ tạo điều kiện cho các nhiễm khuẩn ngoài da xuất hiện.
“Sẩn ngứa do nóng gan” hay gặp nhiều trong đời sống,ban đầu chỉ là những triệu chứng nhỏ và rất dễ bị bỏ qua. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể âm thầm tiến triển trong thời gian dài, gây suy giảm chức năng gan mạn tính, nặng nề hơn có thể dẫn đến xơ gan. Chính vì vậy sử dụng các dược liệu giúp mát gan, bảo vệ gan, tăng cường các chức năng là thật sự cần thiết.
6 loại dược liệu giúp mát gan, tiêu độc, giảm mụn
Để chăm sóc, bảo vệ lá gan, giảm mụn tiêu độc, dân ta thường ưa chuộng sử dụng cây thuốc tự nhiên vì tác dụng tốt và lành tính mà chúng mang lại. Ở xung quanh nhà chúng ta có rất nhiều dược liệu quý giúp thanh nhiệt mát gan mà lại dễ kiếm, rẻ tiền. Các loại cây này có trong các bài thuốc dân gian vẫn được người đời truyền miệng về sự hữu hiệu của nó.
1. Diệp hạ châu nổi tiếng với công dụng làm mát gan
Diệp hạ châu hay còn được gọi là chó đẻ răng cưa là loại dược liệu giúp mát gan được biết đến nhiều nhất. Diệp hạ châu thường mọc rất nhiều trong vườn nhà. Diệp hạ châu có tính hàn và vị hơi đắng, được quy vào kinh can với nhiều công dụng điều trị bệnh, trong có có tác dụng làm mát gan.
Trong lá cây có chứa các hoạt chất như hypophyllanthin, phyllanthin, niranthin, nirtetralin, phylteralin…Trong đó hypophyllanthin và phyllanthin trong lá cây chứng minh được tác dụng giảm mức độ xơ gan, bảo vệ gan.
Tác dụng: Diệp hạ châu được dùng làm thuốc trị viêm gan, vàng da , đau mắt, rắn cắn. Ngoài ra còn có tác dụng thông tiểu, sát khuẩn trị mụn nhọt.
- Lá Diệp hạ châu được dùng để sắc uống với mục đích chữa chứng nóng gan, đồng thời giúp lợi tiểu, tăng cường chức năng thận cũng như giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn .
- Diệp hạ châu có tác dụng kháng khuẩn đối với tụ cầu vàng, trực khuẩn mủ xanh, trực khuẩn coli và diệt nấm. Các thành phần trong dược liệu còn giúp ngăn ngừa sự phát triển của virus gây ra bệnh viêm gan, hỗ trợ tăng cường đề kháng cho cơ thể.
- Theo y học cổ truyền, cây diệp hạ châu có vị hơi đắng, tính mát, có tác dụng tiêu độc, sát trùng, tiêu viêm, tán ứ, thông huyết mạch, lợi tiểu
Cách sử dụng: Có thể dùng dược liệu giúp mát gan Diệp hạ châu theo 2 cách để đun nước uống hoặc dùng cây tươi giã lấy dịch chiết đắp ngoài giảm mụn nhọt, tiêu viêm.
- Cây diệp hạ châu thu hái cả thân và rễ, đem về rửa sạch hết toàn bộ đất cát. Có thể dùng cây tươi hoặc phơi khô.
- Mỗi ngày lấy khoảng 20 gram diệp hạ châu tươi hay 6-8 gram cây khô cho vào nồi đun cùng với 1 lít nước. Đun khoảng 1 phút để thành phần dược tính trong dược liệu hòa tan vào nước thì tắt bếp, lấy nước sắc uống.
- Có thể giã một nắm nhỏ cùng với chút muối rồi lấy bã bôi, đắp ngoài da giúp nhanh lành các vết loét, giảm mụn.
2. Cây nhọ nồi – dược liệu giúp mát gan, tiêu độc.
Cỏ nhọ nồi là vị thuốc quen thuốc trong Y học cổ truyền có tính hàn, vị ngọt và rất lành tính. Loại thảo dược này không chỉ giúp chữa cảm sốt rất hiệu quả mà còn là vị thuốc bổ thận mát gan rất lành tính.
Cỏ nhọ nồi là một vị thuốc rất phổ biến với tác dụng cầm máu, chữa viêm, mụn nhọt rất hữu hiệu. Có nhiều bài thuốc dân gian có nhọ nồi hay nền y học hiện đại chứng minh các hoạt chất có trong cây đều có tác dụng điều trị bệnh lý.
- Theo Y học Cổ truyền, cây nhọ nồi có tác dụng thanh nhiệt, lương huyết, tư âm bổ can thận. Do đó cỏ nhọ nồi được dùng để cầm máu, bổ gan, giảm nóng người, sưng đau, tiêu mụn nhọt rất hiệu quả
- Trong cỏ nhọ nồi có rất nhiều thành phần có hoạt tính nổi bật như flavonoid, tanin, saponin, glycoside triterpen, acid hữu cơ…Tanin và Flavonoid có trong cây có tác dụng kháng khuẩn, tiêu viêm giúp trị mụn nhọt, làm săn se giúp da mau lành vết thương. Ngoài da còn ngăn có tác dụng ức chế vi khuẩn phát triển gây mụn mủ nhiễm trùng da…Các thành phần khác của cây còn có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ thành mạch, chữa cao huyết áp, cầm máu, chữa ho viêm họng,…
Cách sử dụng: Cây nhọ nồi được sử dụng trong rất nhiều bài thuốc dân gian chữa mẩn ngứa, mề đay, mụn nhọt. Cách thực hiện rất dễ dàng mà bạn có thể chuẩn bị với các bước đơn giản như sau.
- Cây nhọ nồi rửa sạch để ráo nước. Giã thành hỗn hợp nhuyễn. Có thể thêm chút muối để giã cùng hoặc không. Lọc cẩn thận chia 2 phần dịch chiết và bã.
- Dịch chiết để uống. Vị thanh chua nhẹ dễ uống có tác dụng giải nhiệt, mát gan rất tốt Dùng phần bã đắp lên vùng da bị bệnh trong vòng 15 phút rồi rửa lại bằng nước sạch. nếu sử dụng cách này 2-3 lần tác dụng sẽ thấy rất rõ rệt. Các vết mề đay sẽ bớt đỏ đi và có thể biến mất hoàn toàn.
- Có thể dùng một mình nhọ nồi hay kết hợp với một số các cây lá khác như lá khế, lá dưa chuột, lá huyết dụ, lá xương sông, rau diếp cá, lá nhài để tăng tác dụng.
3. Bồ công anh- tăng cường chức năng gan thận
Bồ công anh cũng là một dược liệu giúp mát gan được dùng phổ biến để hỗ trợ điều trị các bệnh về gan. Với vị ngọt, tính bình bồ công anh có tác dụng rất tốt trị phù thũng, tiêu nhọt, nóng gan..
Tác dụng: Các bộ phận của bồ công anh thường được dùng là rễ, lá và hoa bồ công anh đều có tác dụng dược lý khác nhau giúp đẩy lùi tình trạng viêm, hỗ trợ cải thiện chức năng gan, ngừa nóng gan hiệu quả.
- Cây bồ công anh chưa các hoạt chất pectin, inuline, choline, taraxasterol… đều chứng minh được hiệu quả dược lý điều trị các bệnh.
- Trong Đông y, bồ công anh là loại thảo dược có vị hơi chua, tính mát. Bồ công anh giúp làm mát gan, thanh nhiệt giải độc giảm bớt mụn nhọt, sưng mủ
- Trong hoa bồ công anh còn có chứa chất diệt khuẩn và chống viêm rất tốt.
- Lá của bồ công anh chứa rất nhiều chất xơ, protein, vitamin C, A, E, B6, khoáng chất như canxi, magie, sắt,…rất tốt để bảo vệ sức khỏe.
- Ngoài làm mát gan, bảo vệ gan bồ công anh còn là vị thuốc giúp lợi tiểu, ngăn ngừa sỏi mật, cải thiện chức năng tiêu hóa, lợi sữa cho phụ nữ cho con bú….
Cách sử dụng: Với các tác dụng như trên bồ công anh được sử dụng rất phổ biến trong đời sống hàng ngày.
- Dùng 20-40 gram lá tươi rửa sạch hoặc 10-15 gram lá khô (hay cành và lá khô). đem sắc nước uống hàng ngày . Có thể dùng riêng hoặc phối hợp với các vị thuốc khác như á khôi, chè dây, khổ sâm để tăng cường tác dụng điều trị.
- Nước sắc chia ra uống trong ngày.Thuốc sắc có thêm đường cho dễ uống.
- Có thể dùng ngoài bằng cách: lấy nắm nhỏ bồ công anh, giã nát, đắp ngoài những nơi bị sưng viêm.
4. Cây cà gai leo – Dược liệu giúp mát gan, bổ thận
Nhắc đến dược liệu giúp mát gan, tiêu độc, chống virus viêm gan không thể bỏ qua cây thuốc quý – Cà gai leo. Cà gai leo cũng là một vị thuốc dân gian được sử dụng phổ biến chữa các bệnh về gan, lở loét mụn nhọt. Y học hiện đại cũng đã chỉ ra, trong cây cà gai leo có chứa một số hoạt chất giúp chống viêm, giảm xơ hóa gan…
Tác dụng: Từ ngày xưa cà gai leo được dân gian sử dụng để chữa tê thấp đau,nhức xương, nhưng tác dụng nổi bật của cà gai leo là tiêu độc mát gan, giảm tiến triển xơ hóa, hỗ trợ điều trị virus viêm gan….
- Trong cà gai leo chứa các hoạt chất như alcaloid, glycoalcaloid. flavonoid, coumarin….đều có tác dụng sinh học. Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh tác dụng dược lý của Glycoalcaloid giúp bảo vệ gan, ức chế men collagenase hình thành xơ, làm giảm quá trình xơ hóa ở bệnh nhân xơ gan.
- Cà gai leo cũng có tác dụng nâng cao miễn dịch hỗ trợ điều trị nhiễm virus viêm gan B, cải thiện triệu chứng rất tốt.
- Ngoài ra cà gai leo cũng giúp tăng cường khả năng giải độc cho gan, hạ men gan, chống oxy hóa giảm bảo vệ tế bào gan.
- Một số thành phần có tác dụng chống viêm, giảm mụn nhọt gây lở loét.
- Theo Y học cổ truyền dược liệu giúp mát gan cà gai leo có vị hơi the, tính ấm có khả năng tán phong thấp, tiêu đờm, tiêu độc, giảm đau, trừ ho, cầm máu.
Cách sử dụng: Rễ và phần dây của cà gai leo được dùng làm thuốc, có thể dùng trực tiếp sắc nước hay bào chế thành dạng cao lỏng, viên.. dễ dàng sử dụng.
- Thu hái rễ và phần dây của cây. Đem về rửa sạch bụi bẩn rồi sấy khô. Mỗi ngày lấy khoảng 20 gram cà gai leo sắc với nước sử dụng để uống thay thế cho nước trà.
- Bài thuốc dân gian chữa viêm gan, xơ gan: cà gai leo cùng với diệp hạ châu, dừa cạn đem sao vàng rồi đem sắc lấy nước. Uống mỗi ngày đến khi triệu chứng bệnh thuyên giảm.
5. Dược liệu giúp mát gan, điều trị bệnh về gan – cây mã đề
Mã đề là vị dược liệu dễ kiếm phổ biến ở nước ta. Từ xưa cây đã được biết đến với công dụng chữa phù thũng, ngoài ra mã đề còn có nhiều tác dụng khác nữa. Trong số đó là tác dụng làm mát gan, giải nhiệt tiêu độc.
Tác dụng: Mã đề có rất nhiều tác dụng nổi bật như chống viêm lợi tiểu, giảm phù thũng cũng như tác được sử dụng như một vị dược liệu giúp mát gan và điều trị các bệnh về gan.
- Trong y học cổ truyền, mã đề là dược liệu có vị ngọt và tính hàn, quy vào kinh can.Tính mát của mã đề giúp thanh nhiệt giải độc chống mụn nhọt, làm mát gan,..
- Trong cây mã đề chứa rất nhiều chất mang hoạt tính dược lý. Toàn thân cây chứa Glucozit hay còn gọi là Aucubin, Rinantin hoặc Aucubozit. Hạt cây chứa chất nhầy , acid plantenolic,adnin và choline. Ngoài ra có thể kể đến như Beta-carotene giúp mắt sáng. Vitamin C,K giúp tăng sức đề kháng, bảo vệ độ bền thành mạch máu.
- Dược liệu giúp mát gan Cây mã đề có chứa một số hoạt chất chống viêm giúp kháng khuẩn, tiêu viêm trừ mụn nhọt
Cách sử dụng: Khi bị nóng gan, bị mụn nhọt dùng lá mã đề sắc nước uống hoặc nấu canh sẽ làm giảm nhanh các vết mụn nhọt, mẩn ngứa trên da.
Dùng cây mã đề sắc lấy nước uống:
- Cây mã đề đem rửa sạch sẽ phơi khô. Mỗi ngày lấy khoảng 30 gram mã đề khô sắc cùng với 1 lít nước trên lửa nhỏ.
- Sắc cho đến khi nước cạn còn khoảng 1 chén thì tắt bếp. Chắt lấy nước bỏ phần bã. Chia lượng nước sắc uống 2 lần trong ngày.
- Khi sử dụng mã đề cần lưu ý trên người có chức năng thận suy yếu, phụ nữ có thai do tác dụng lợi tiểu của cây. Nên tránh dùng thức ăn hay đồ uống có chất kích thích, gia vị cay nóng sẽ làm giảm tác dụng của vị thuốc.
Dùng ngoài da: Bông lá đề đem giã nhỏ. lấy phần bã đắp lên phần da bị mụn nhọt giúp giảm sưng nóng, tiêu viêm.
Dùng cây mã đề làm thực phẩm: Mã đề dùng để nấu canh cũng là một món ăn bổ dưỡng, tính mát giúp thanh lọc cơ thể.
6. Cây Atiso
Atiso luôn được coi là thần dược, đối với gan thì giúp lọc sạch những độc tố trong gan. Thường xuyên uống atiso sẽ giúp da của người bệnh gan được cải thiện hồng hào hơn.
Tác dụng: Mọi bộ phận của cây atiso đều được dùng làm thuốc với tác dụng làm mát gan, điều trị các bệnh về gan, mật xương khớp, hạ cholesterol máu…
- Trong cây Atiso có các acid hữu cơ, hợp chất flavonoid cynarozid, scolymozid). Ngoài ra, atiso còn chứa nhiều loại khoáng chất có lợi cho sức khỏe như vitamin, sắt, mangan, photpho, kali…
- Theo Y học cổ truyền atiso có vị đắng, tính mát, nhuận trường. quy vào gan, mật. Do vậy Atiso giúp cải thiện tiêu hóa, lợi tiểu, hạ nhiệt tốt cho gan, hạ men gan, giải độc gan khá hiệu quả.
- Trong các nghiên cứu Y học hiện đại đã chứng minh Atiso rất có hiệu quả trong điều trị hạ Cholesterol máu, chống viêm.
Cách sử dụng: Atiso được sử dụng rất phổ biến trong đời sống thường ngày với nhiều cách chế biến khác nhau từ sắc nước uống, làm cao hay là thực phẩm bổ dưỡng…
- Có thể dùng atiso đun nước uống hàng ngày. Lấy khoảng 10g hoa, lá Atiso sắc với 1 lít nước uống trong ngày.
- Atiso để chế biến canh, súp dùng hàng ngày.
- Lưu ý nếu ăn và uống quá mức sẽ có những biến chứng phụ do atiso gây ra như hại gan, co thắt cơ trơn của hệ tiêu hóa, trướng bụng, cơ thể mệt mỏi.
- Bạn có thể tham khảo một số bài thuốc dân gian để điều trị bệnh về gan như sau:
- Nấu canh atiso với gan lợn: Chuẩn bị 50 gram hoa atiso và 100gram gan lợn. Nấu atiso với gan lợn thành món canh ăn hàng ngày. sử dụng liên tục trong 5-10 ngày sẽ giúp giải độc gan, bảo vệ gan.
- Sắc nước Atiso: Chuẩn bị hoa atiso lớn cùng với đường phèn, lá dứa. Đun nước sôi, cho hoa atiso vào đun đến khi hoa mềm ra. sau đó cho lá dứa (được cuộn tròn hoặc buộc lại) và đường phèn vào nồi và tiếp tục đun thêm 10 phút. Tắt bếp, lọc lấy nước dùng hàng ngày để giải nhiệt cơ thể, đặc biệt vào các ngày nắng nóng
Gan là một bộ phận quan trọng không thể thiếu của con người. Chức năng gan không đảm bảo sẽ gây ra nhiều bệnh lý khác nhau. Những cây thuốc trên đã được công nhận trong Đông Y sẽ giúp mọi người tiết kiệm được chi phí, tìm ra cho mình những giải pháp chăm sóc sức khỏe cho bản thân, gia đình một cách hiệu quả nhất.
Theo PlasmaKare.vn