Hàng năm vào thời điểm từ tháng 6 đến tháng 10, số người mắc bệnh viêm da tiếp xúc côn trùng tăng cao, làm mọi người trở nên lo lắng. Mặc dù bệnh lý này không nguy hiểm đến tính mạng nhưng sẽ gây khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống thường ngày. Để người bệnh khỏi lo lắng, chúng ta cùng tìm ra hướng điều trị và cách phòng ngừa bệnh dưới đây.
Mục lục
Thế nào là viêm da tiếp xúc côn trùng
Cùng tìm hiểu viêm da tiếp xúc do côn trùng là gì? Những côn trùng nào gây ra bệnh sau đây:
Bệnh viêm da tiếp xúc côn trùng là gì
Viêm da tiếp xúc do côn trùng là một dạng viêm da cấp tính do chất tiết của côn trùng tiếp xúc với da. Ngoài ra, quá trình da tiếp xúc với dị nguyên trên cơ thể chúng như phấn hoa, nọc độc, nhựa mủ cũng có thể là nguyên nhân khiến bệnh bắt đầu khởi phát.
Dạng bệnh lý viêm da tiếp xúc với côn trùng này không những gây ra tổn thương vùng ngoài da mà còn kèm theo cảm giác ngứa ngáy, khó chịu, nóng rát, sốt nhẹ, mệt mỏi cho người bệnh… Các chuyên gia nhận định đây không phải là một căn bệnh đến mức quá nguy hiểm, nhưng nếu chúng ta không điều trị kịp thời có thể làm ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống hằng ngày và làm chất lượng cuộc sống sinh hoạt giảm sút . Ngoài ra, tác động tiêu cực đến tâm lý của người bệnh.
Những loại côn trùng gây ra bệnh viêm da tiếp xúc
Bệnh viêm da tiếp xúc do côn trùng thường do 2 loại côn trùng: là bướm đêm và kiến ba khoang gây ra.
Bướm đêm
Bướm đêm là một loài côn trùng thuộc Bộ Cánh vẩy, giống như các loại bướm khác. Chúng chiếm phần lớn số chủng loại trong bộ này. Bướm đêm thường hoạt động vào ban đêm, thức ăn của chúng chủ yếu là thực vật. Bướm đêm cũng có xu hướng bị thu hút bởi ánh sáng mạnh, điều này có thể khiến chúng bay vào đèn và bị thương.
Loại côn trùng này gây hại cho da người khi tiếp xúc với lông của nó.
Kiến ba khoang
Kiến ba khoang là một loài côn trùng có tên khoa học là Rove Beetle, trên cơ thể có chứa độc tố có thể gây dị ứng da. Chúng là loại côn trùng độc, tuy không có khả năng gây tử vong, nhưng vết đốt của chúng có thể gây ngứa và viêm loét da.
Ngoài ra, một số loại côn trùng khác cũng có thể gây ra bệnh lý viêm da tiếp xúc, bao gồm:
- Sâu ban miêu
- Bướm đuôi vàng
- Ruồi Tây Ban Nha
Phân biệt bệnh viêm da tiếp xúc côn trùng với bệnh zona khác nhau
Viêm da tiếp xúc do côn trùng và bệnh zona đều là những bệnh da liễu gây ra các triệu chứng ngứa, đau và phát ban. Tuy nhiên, hai bệnh này có một số điểm khác biệt như sau:
Bệnh viêm da tiếp xúc côn trùng
Biểu hiện bệnh viêm da tiếp xúc do côn trùng là:
- Bệnh viêm da tiếp xúc do côn trùng là do da bạn tiếp xúc với chất tiết hoặc lông của côn trùng, chẳng hạn như bướm đêm, kiến ba khoang, sâu ban miêu,…
- Loại bệnh này thường xuất hiện các triệu chứng: Ban đỏ, ngứa, đau, bọng nước.
- Viêm da do côn trùng thường xuất hiện ở những vùng da tiếp xúc chẳng hạn như da mặt, cổ, tay, chân.
- Khi da tiếp xúc với côn trùng gây ra bệnh. Vì vậy, thường được điều trị bằng các thuốc giảm ngứa và kháng viêm.
- Viêm da tiếp xúc do côn trùng thường tự khỏi trong vòng vài tuần.
- Bác sĩ có thể chẩn đoán bệnh lý dựa trên tiền sử tiếp xúc với côn trùng và các triệu chứng lâm sàng.
Bệnh zona
Biểu hiện bệnh zona như sau:
- Bệnh zona thực chất là do virus có ái tính với thần kinh gây nên xuất hiện ở một bên cơ thể, dọc theo một dây thần kinh.
- Bệnh này thường xuất hiện các triệu chứng: Phát ban dạng mụn nước, ngứa, đau, sốt, mệt mỏi.
- Bệnh thường được chỉ định điều trị bằng thuốc kháng virus.
- Bệnh chủ yếu kéo dài từ 2 đến 4 tuần.
- Bác sĩ thường chẩn đoán bệnh zona dựa trên tiền sử bệnh thủy đậu, các triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm máu.
Nguyên nhân bệnh viêm da tiếp xúc côn trùng
Nguyên nhân gây ra bệnh viêm da tiếp xúc do côn trùng bao gồm:
- Lông của ấu trùng bướm đêm: Ấu trùng bướm đêm có lông rất nhỏ, khi chúng di chuyển, lông có thể rơi ra và bám vào da người. Lông của ấu trùng bướm đêm có chứa chất gây kích ứng da, gây ra các triệu chứng của bệnh viêm da tiếp xúc.
- Dịch tiết từ cơ thể kiến ba khoang: Kiến ba khoang là loài côn trùng có nọc độc. Khi kiến ba khoang bò trên da người, dịch tiết từ cơ thể kiến có thể gây kích ứng da, gây ra các triệu chứng của bệnh viêm da tiếp xúc.
- Nọc độc của sâu ban miêu: Sâu ban miêu là loài côn trùng có nọc độc. Khi sâu ban miêu bò trên da người, nọc độc của sâu có thể gây kích ứng da, gây ra tình trạng bệnh viêm da tiếp xúc côn trùng.
Yếu tố gây ra bệnh
Các yếu tố nguy cơ gây ra bệnh viêm da tiếp xúc do côn trùng bao gồm:
- Sống ở khu vực có nhiều côn trùng: Các khu vực có nhiều cây cối, hoa cỏ, rác thải,… là nơi lý tưởng dành cho côn trùng sinh sống. Do đó, những người sống ở khu vực này có nguy cơ cao bị bệnh viêm da tiếp xúc do côn trùng.
- Tiếp xúc với côn trùng: Bạn có thể bị bệnh viêm da tiếp xúc do côn trùng nếu tiếp xúc với côn trùng, chẳng hạn như khi bạn đi ra ngoài vào ban đêm, khi bạn làm vườn, hoặc khi bạn dọn dẹp nhà cửa.
- Đối với trẻ em: Trẻ em có làn da nhạy cảm hơn người lớn, do đó trẻ em có nguy cơ cao mắc bệnh viêm da liễu cao hơn.
Triệu chứng bệnh thường gặp
Các triệu chứng của bệnh khi tiếp xúc với côn trùng thường xuất hiện sau 24 đến 48 giờ. Các triệu chứng bao gồm:
- Ban đỏ: Ban đỏ là triệu chứng phổ biến nhất của bệnh viêm da tiếp xúc do côn trùng. Ban đỏ thường xuất hiện ở những vùng da tiếp xúc với côn trùng, chẳng hạn như da mặt, cổ, tay, chân. Ban đỏ có thể có hình tròn hoặc hình bầu dục, kích thước từ nhỏ đến lớn.
- Ngứa: Ngứa là triệu chứng phổ biến thứ hai của bệnh viêm da tiếp xúc do côn trùng. Ngứa có thể rất dữ dội, khiến người bệnh khó chịu và khó ngủ.
- Sưng, đau: Đau là triệu chứng xuất hiện ở vùng da bị tổn thương và thường gặp ở những trường hợp bệnh nặng.
- Bọng nước: Bọng nước là triệu chứng thường gặp ở những trường hợp bệnh nặng. Những bọng nước này thường xuất hiện ở vùng da bị tổn thương. Bọng nước có thể chứa dịch trong hoặc dịch vàng.
Phương pháp điều trị và phòng ngừa bệnh
Bệnh viêm da tiếp xúc do côn trùng có các phương pháp điều trị và cách phòng ngừa như sau:
Cách điều trị viêm da tiếp xúc côn trùng
Điều trị viêm da tiếp xúc do côn trùng thường tập trung vào việc giảm ngứa và viêm. Dưới đây là phương pháp chữa bệnh viêm da gồm có:
- Thuốc kháng histamin có thể giúp giảm ngứa và sưng tấy. Bạn có thể mua thuốc kháng histamin không kê đơn tại các hiệu thuốc.
- Thuốc bôi ngoài da giúp người bệnh giảm ngứa và viêm. Một số loại thuốc bôi ngoài da thường được sử dụng để điều trị viêm da tiếp xúc do côn trùng bao gồm: Kem steroid, kem kháng khuẩn, kem chống viêm không steroid,..
- Dùng gel nano bạc chuẩn hóa Plasmakare No5: là một loại gel đa năng dành cho da và niêm mạc với thành phần dược liệu thiên nhiên từ dịch chiết lựu chuẩn hóa, dịch chiết núc nác, chitosan có tác dụng giúp dưỡng ẩm cho da, làm dịu da khô, nứt nẻ, tổn thương và ngứa trong trường hợp viêm da tiếp xúc do côn trùng. Sản phẩm phù hợp với mọi đối tượng dùng được cho trẻ sơ sinh đến phụ nữa mang thai, người có làn da nhạy cảm. Ưu điểm PlasmaKare No5 mà không phải loại kem nào cũng có đó là: Không chứa cồn, không có thành phần corticoid, không chứa chất gây kích ứng da.
- Trong trường hợp bệnh nặng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh đường uống để điều trị nhiễm trùng.
Biện pháp phòng ngừa bệnh
Để phòng ngừa bệnh viêm da tiếp xúc do côn trùng, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Mặc quần áo dài tay, quần dài khi đi ra ngoài, đặc biệt là vào buổi tối giúp bảo vệ da khỏi tiếp xúc với côn trùng.
- Sử dụng thuốc chống côn trùng có thể giúp xua đuổi côn trùng. Bạn nên chọn loại thuốc chống côn trùng có chứa DEET, picaridin hoặc IR3535.
- Côn trùng thường bị thu hút bởi những nơi bẩn, ẩm ướt. Bạn nên dọn dẹp nhà cửa thường xuyên, giữ gìn vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, nơi ở thoáng mát.
- Loại bỏ các vật dụng, đồ đạc thu hút côn trùng như ánh sáng, nước và thức ăn. Tắt đèn khi không sử dụng, che chắn các nguồn nước và cất giữ thức ăn trong hộp kín.
- Tránh tiếp xúc với côn trùng bị chết hoặc bị thương
- Không để trẻ em chơi gần côn trùng vì trẻ có làn da nhạy cảm hơn người lớn và dễ bị ảnh hưởng.
Nếu bạn bị viêm da tiếp xúc côn trùng, nên tránh gãi vì gãi có thể làm tổn thương da và khiến tình trạng bệnh trở nên nặng hơn. Hãy lưu ý tìm hiểu bệnh, để điều trị nhanh chóng và an toàn với người bệnh.
