Chàm sữa là tình trạng da thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ em, đặc biệt là những bé dưới 1 tuổi. Dù không gây nguy hiểm cho cuộc sống nhưng việc bị chàm sữa khiến trẻ cảm thấy ngứa, đau, khó chịu do các vùng da bị nứt, khô và đôi khi chảy máu. Do đó, việc hiểu rõ về bệnh chàm sữa sẽ giúp các bậc phụ huynh xác định phương pháp điều trị và phòng chống phù hợp cho bé.
Mục lục
Chàm sữa hay còn được gọi lác sữa, đặc trưng với các mảng da đỏ. Các mảng da bị bệnh có thể xuất hiện ở bất cứ vị trí nào trên cơ thể nhưng phổ biến nhất là ở mặt, hai bên má, sau đó nó có thể lan ra ở cả tay, chân hoặc toàn thân.
Nguyên nhân gây bệnh chàm sữa
Chàm sữa thường phổ biến ở trẻ trong độ tuổi sơ sinh hoặc những bé dưới 1 tuổi. Nhưng cũng có thể gặp chàm sữa ở giai đoạn lớn hơn khoảng 2-5 tuổi khi trẻ bắt đầu tập đi, chạy nhảy.
Hiện nay vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây ra bệnh chàm sữa ở trẻ nhỏ. Các nhà khoa học đã thực hiện nghiên cứu và đưa ra một vài quan điểm cho rằng chàm sữa ở trẻ là kết hợp từ yếu tố di truyền và tác động từ môi trường bên ngoài.
- Di truyền: Bệnh chàm sữa có yếu tố di truyền. Những trẻ có cha hoặc mẹ đã từng bị hen suyễn, dị ứng, viêm mũi dị ứng, chàm thể tạng sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những bé khác
- Do chức năng da chưa hoàn thiện, mỏng hơn, ít tế bào tạo mỡ gọi là ceramide, nên da bé bị mất nước, quá khô khiến da nứt nẻ, sưng đỏ, vi khuẩn dễ xâm nhập.
- Khi bé tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như: phấn hoa, bụi bẩn, lông thú vật, khói thuốc lá, hải sản… cũng khiến cơ thể bị kích ứng, sinh ra đáp ứng dị ứng quá mức và gây ra chàm sữa.
- Ngoài ra, thời tiết hanh khô, xà phòng tắm, các loại thuốc tẩy, nước giặt… là các yếu tố có thể kích thích và khiến cho bệnh chàm sữa nặng thêm. Do đó các bậc cha mẹ cần có kiến thức về căn bệnh này để kịp thời nhận biết và có biện pháp xử lý, chăm sóc phù hợp cho bé yêu nhà mình.
Các triệu chứng của bệnh chàm sữa
Bệnh chàm sữa trẻ em thường gặp ở trẻ từ 6 tháng tuổi, xuất hiện ở trên mặt, hai bên má và có thể lan ra toàn thân mình, tay chân…Khi ở độ tuổi sơ sinh hay dưới 1 tuổi vết chàm chủ yếu ở phần da mặt, hai bên má, cằm hay trán. Khi trẻ bắt đầu có những hoạt động như bò tập đi, chạy nhảy, chàm xuất hiện ở các khuỷu tay, chân, phần nếp gấp trên da, đầu gối.
- Ban đầu trên da của trẻ sẽ xuất hiện các màng màu hồng nhạt sau đó đỏ dần lên kèm các mụn nước nhỏ, sau đó có thể lan rộng ra tạo thành các mảng da màu đỏ hơn.
- Khi sở vào vùng da bị chàm sữa không có cảm giác mềm mại mà da bé trở nên khô ráp, đóng vảy..
- Vết chàm thường xuất hiện 2 bên má, sau đó là các nếp gấp quanh khuỷu tay, cổ tay, đầu gối.
- Bé sẽ luôn có cảm giác ngứa ngáy khó chịu và sẽ có xu hướng đưa tay gãi, chà lên quần áo làm các mụn nước vỡ ra lan ra các vùng da khác. có thể gây nhiễm trùng làm nặng hơn tình trạng trên da của bé. Tuyệt đối mẹ không nên để bệnh chàm sữa của con mới điều trị vì rất dễ nhiễm trùng.
- Nếu da bé quá khô, các vết nứt trên da có thể vỡ ra gây chảy máu.
Một số lưu ý khi chăm sóc trẻ bị chàm sữa
Có một số yếu tố có thể làm nặng hơn tình trạng chàm trên da của bé như:
- Các tác nhân gây dị ứng như lông thú cưng, phấn hoa hay bụi, các hóa chất trong sản phẩm giặt tẩy
- Da bé quá khô, bị đổ mồ hôi nhiều, da bị nhiễm trùng,
- Yếu tố thời tiết: vào mùa đông trẻ dễ nổi chàm sữa hơn do da bị khô…
Trong quá trình điều trị cho con, các bậc cha mẹ cần chú ý một số điều như sau giúp giảm nhanh triệu chứng bệnh cũng như phòng tránh chàm sữa tái phát nhiều lần.
- Giữ môi trường xung quanh bé luôn thoáng mát, sạch sẽ, dọn dẹp thường xuyên tránh bé tiếp xúc với bụi bẩn, lông chó mèo.
- Tránh các thực phẩm dễ gây kích ứng như hải sản, bơ lạc…
- Giữ cơ thể bé luôn khô ráo. Kiểm tra không để bé ra quá nhiều mồ hôi, thay tã bỉm thường xuyên. Cho bé mặc những quần áo làm từ chất liệu mềm mại thoáng khi thấm hút mồ hôi tốt.
- Nên tắm cho bé cẩn thận, sau đó thoa kem dưỡng ẩm thường xuyên cho con để làm tăng độ ẩm cho da. Đặc biệt vào mùa đông, dưỡng ẩm cho da bé rất quan trọng để chống trẻ bị chàm sữa
- Có thể cân nhắc với bác sĩ sử dụng các kem bôi chứa corticoid để bôi lên vết chàm sữa hay uống thuốc kháng histamin khi bé bị chàm nặng để làm giảm triệu chứng viêm ngứa ở vùng da bị khô rát. Nhưng ba mẹ cần cân nhắc kĩ vì da bé rất nhạy cảm, corticoid có thể thấm qua da gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
- Với những vùng da bị nốt đỏ hoặc có tiết dịch, có thể thoa những dạng dung dịch có tính sát trùng nhẹ để làm khô dịch, ngăn nhiễm khuẩn tác động gây các nhiễm trùng nặng hơn. Các dạng gel bôi chữa chàm sữa chứa phức hệ kháng khuẩn chống viêm như TSN là phù hợp nhất cho da bé trong trường hợp này.
Điều trị chàm sữa cho trẻ
Các biện pháp chữa trị chàm đều nhằm mục đích:
- Giảm thiểu triệu chứng ngứa, tình trạng viêm trên da. Loại bỏ tác nhân gây bệnh cơ hội.
- Hạn chế bệnh tiếp xúc với các tác nhân dị ứng để tránh tái phát.
- Chăm sóc da bé khỏe mạnh.
Ba mẹ có thể dùng một hay phối hợp nhiều phương pháp với nhau để mang lại hiệu quả điều trị tốt nhất dành cho trẻ. Những cách dưới đây có thể là những gợi ý hữu ích để ba mẹ áp dụng cho trẻ.
Sử dụng kem dưỡng ẩm sau khi tắm bằng nước nóng để chữa chàm sữa
Ba mẹ nên tắm cho trẻ tắm nước ấm hàng ngày để da của trẻ luôn được sạch sẽ thông thoáng. Nhưng không quá 5-10 phút vì nước ấm rất dễ làm da của trẻ bị khô. gây nứt nẻ. Tránh dùng các sản phẩm tắm gội gây kích ứng da vì da của trẻ, đặc biệt nếu bị chàm sữa, rất nhạy cảm.
Sau khi tắm, nhẹ nhàng lau khô cho trẻ , để lại một chút độ ẩm trên da. Sau đó thoa một lớp kem dưỡng ẩm mỏng toàn thân để luôn giữ cho da bé mịn màng, không bị khô.
Không phải loại kem dưỡng ẩm nào cũng có thể sử dụng cho bé. Ba mẹ cần lưu ý để chọn được loại kem phù hợp cho bé.
- Nên chọn các loại kem dưỡng ẩm dành riêng cho trẻ em vì da bé khác với da người lớn.
- Các thành phần có nguồn gốc tự nhiên như bơ, dầu oliu,mùi hương từ các tinh dầu tự nhiên như hướng dương,cây cỏ… để tránh gây kích ứng da bé.
- Nên chọn các sản phẩm có bổ sung Vitamin A.E,C giúp nuôi dưỡng làn da bé thêm khỏe mạnh.
- Không sử dụng các sản phẩm chứa Paraben và Phthalates – hai chất tạo hương nhân tạo và chất bảo quản kem tránh nhiễm khuẩn. Do da bé mỏng nên hai chât trên rất dễ thấm sâu ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe.
Chữa bệnh chàm sữa với lá trầu không
Từ ngày xưa khi trên da bé xuất hiện những vết chàm sữa, ông bà ta vẫn hay dùng là trầu không để chữa bệnh. Kinh nghiệm dân gian này đến ngày nay được rất nhiều ba mẹ áp dụng vì đơn giản mà còn giúp giảm triệu chứng khô rát da của bé rất nhanh.
- Theo y học hiện đại đã khám phá ra rất nhiều hoạt chất có khả năng chữa chàm sữa trong lá trầu: Lá trầu không chứa nhiều tinh dầu với thành phần chính là betel-phenol (đồng phân với eugenol, chavibetol,chavicol), ngoài ra còn có các hợp chất polyphenol có hoạt tính kháng khuẩn, chống oxy hóa giúp loại bỏ mầm bệnh, giảm viêm sưng đỏ. Ngoài ra trong trầu không chứa nhiều vitamin, tanin,… làm săn se các vết nứt, giúp nuôi dưỡng da kích thích quá trình tái tạo da giúp da mau lành tránh để lại sẹo.
- Theo Đông y, trầu không có vị cay nồng,mùi thơm hơi hắc. Lá trầu dùng để sát trùng, diệt khuẩn, tiêu viêm. Với những tác dụng trên trầu không dùng để chữa mụn nhọt, chàm sữa, mề đay, viêm da cơ địa.. Giúp giảm khó chịu, khô rát trên da bé.
Cách dùng: Trầu không rất hiệu quả trong điều trị chàm sữa ở trẻ em. Nhưng chỉ khi áp dụng đúng cách trầu không mới làm giảm các triệu chứng nứt nẻ, khô da, nổi mẩn đỏ ở né. Những cách dưới đây sẽ đưa ra nhiều gợi ý hữu ích mà ba mẹ có thể tham khảo.
Cách 1: Chữa chàm sữa bằng tinh dầu lá trầu không
- Lấy 1 nắm lá trầu không. Nên dùng lá tươi để cho tác dụng tốt nhất. Rửa sạch, để ráo nước. Vò nát nắm lá trầu không để lấy tinh dầu.
- Vệ sinh sạch sẽ vùng da bị chàm sữa. Dùng nắm lá trầu không chà nhẹ nhàng lên da.
- Để trong khoảng 15-20 phút sau đó rửa sạch với nước. Lau khô nhẹ nhàng bằng khăn sạch
- Thực hiện hàng ngày, duy trì trong khoảng 15-20 ngày sẽ thấy các vết đỏ trên da giảm bớt, da không còn sưng đỏ nữa.
Cách 2: Dùng bã lá trầu không
- Lấy 1 nắm lá trầu không, rửa sạch, để ráo nước. GIã lá trầu không thật nhỏ cùng với một chút muối để tăng tác dụng diệt khuẩn. Lọc hỗn hợp để phần nước và bã riêng.
- Vệ sinh sạch sẽ vùng da bị chàm sữa, lau cho bớt nước.
- Dùng bông hoặc khăn mỏng thấm nước lá chấm lên vùng da bị chàm, để khô. Khoảng 30 phút sau rửa lại bằng nước sạch. Lau khô tay.
- Mỗi ngày thực hiện 2-3 lần, sau 3-5 ngày sẽ thấy các triệu chứng của chàm sữa giảm rõ rệt.
Cách 3: Đun nước tắm lá trầu không.
- Lấy khoảng 2-3 lá trầu không rửa sạch. đun sôi nước lá trầu không trong 15-20 phút.
- Pha loãng nước lá ở trên với nước ấm để chuẩn bị nước tắm cho bé.
- Tắm cho bé nhẹ nhàng không chà xát quá mạnh.
- Có thể lấy bã lá trầu không đắp trên vùng da bị chàm sữa của bé để tăng hiệu quả.
- Thực hiện 2-3 lần/ tuần để mang lại tác dụng tốt nhất.
Tuy lá trầu không rất lành tính và có tác dụng hiệu quả trong điều trị chàm sữa nhưng ba mẹ cũng cần lưu ý là da của bé khá mỏng nhạy cảm, các chất trong trầu không có thể gây hơi kích ứng da. Tùy thuộc vào cơ địa môi lá khác nhau mà tác dụng có thể nhanh hoặc chậm.
Chữa bệnh chàm sữa bằng dầu dừa
Không chỉ trong dân gian mà khoa học hiện đại cùng đã nghiên cứu và chứng minh dầu dừa chữa chàm sữa rất hiệu quả. Nghiên cứu chứng minh dầu dừa giảm sự hiện diện của vi khuẩn, nấm, vi rút và các mầm bệnh khác; có tác dụng chống viêm bảo vệ da. Trẻ được điều trị bằng dầu dừa đã cải thiện các triệu chứng chàm, bớt mẩn đỏ hơn, cũng như làn da được dưỡng ẩm tốt hơn.
- Trong dầu dừa có chứa nhiều dưỡng chất như acid lauric, acid capric,polyphenol,Caprylic… Đặc biệt acid lauric có hoạt tính kháng khuẩn, kháng nấm ngăn ngừa các vi khuẩn gây các bệnh xâm nhập vào tổn thương trên da làm các vết chàm sữa nhiễm trùng.
- Các acid béo và vitamin E giúp nuôi dưỡng làn da tăng cường độ ẩm, tránh tình trạng mất nước gây khô da.
- Các chất dinh dưỡng thực vật và polyphenol có đặc tính chống oxy hóa để chống lại tổn thương tế bào da.
- Axit caprylic và capric để ngăn ngừa da bị ngứa và bong tróc cũng như giúp bảo vệ hàng rào bảo vệ tự nhiên của da.
- Dầu dừa thấm nhanh vào trong da thúc đẩy quá trình hydrat hóa tăng độ đàn hồi cho da, chống ngứa, giảm nguy cơ nhiễm trùng đồng thời hỗ trợ quá trình tái tạo da sau khi bị chàm sữa
Sử dụng dầu dừa được ép nguyên chất được khuyến khích sử dụng hơn là dầu dừa đã qua tinh chế để giữ được nhiều nhất hàm lượng các chất chống oxy hóa, không lẫn tạp chất độc hại. Khi dùng dầu dừa để chữa chàm sữa dầu dừa nguyên chất là tốt nhất và bạn có thể áp dụng theo hai cách sau
Cách 1: Dùng dầu dừa mát- xa cho vùng da bị chàm sữa bé
- Vệ sinh da của bé thật cẩn thận rồi lau khô bằng khăn mềm ẩm. Mẹ cũng cần rửa tay thật sạch sẽ để tránh nhiễm khuẩn cho da bé.
- Lấy một lượng dầu dừa vừa đủ vào lòng bàn tay mẹ. Nhẹ nhàng thoa lên những mảng da bị chàm sữa, sau đó có thể thoa lên các vùng da xung quanh
- Mát- xa da bé nhẹ nhàng để dầu dừa thấm sâu vào trong da cho hiệu quả tốt nhất.
- Bạn thực hiện cách này sau mỗi lần tắm giúp bé thư giãn thoải mái, dịu đi cảm giác khô rát đau ngứa ở vết chàm.
Cách 2: Sử dụng băng quấn chứa dầu dừa.
Phương pháp này sử dụng dải bông ẩm để giúp cải thiện độ ẩm của da và chữa lành vết chàm sữa nhanh hơn.
- Chuẩn bị những dải băng vải mềm mại, khử trùng qua nước đun sôi. Vớt dải băng ra vắt nước để khăn còn đủ ẩm.
- Sau khi bé được tắm bằng nước ấm xong lau khô da bé cẩn thận. Thoa dầu dừa nhẹ nhàng lên da bé như ở cách 1 nêu trên.
- Dùng băng quấn quanh phần da bị chàm sữa vừa thoa dầu dừa của bé. Giũ nguyên băng vải đến khi chúng gần khô thì có thể cởi ra.
Sử dụng thuốc kháng histamin chữa chàm sữa
Ngứa là một trong những điều gây khó chịu nhất của bệnh chàm sữa ở trẻ nhỏ. Trẻ có thể đưa tay gãi làm trầy xước da. Những tổn thương đó tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng. Để giảm ngứa có thể cho trẻ sử dụng các thuốc kháng Histamin.
Trẻ hay bị ngứa về đêm gây mất ngủ, ba mẹ có thể tham khảo bác sĩ để sử dụng các thuốc kháng histamin thế hệ 1 như diphenhydramine (Benadryl). Thuốc vừa tác động giảm ngứa vừa an thần giúp trẻ dễ ngủ hơn. Tuy vậy không nên dùng thuốc kháng histamin cho trẻ em dưới 2 tuổi và nếu có dùng cần tham khảo ý kiến bác sĩ.
Sử dụng kem bôi Nano bạc để chữa chàm sữa
Khi bị chàm sữa da của trẻ sẽ khô rát còn xuất hiện các vết nứt gây nhiễm trùng lở loét. Ba mẹ có thể dùng các loại kem bôi ngoài da để hỗ trợ điều trị chàm sữa. Tuy nhiên tác dụng chính vẫn chỉ dừng ở việc cấp ẩm làm mềm da. Hiện nay với nhiều tính năng ưu việt Gel PlasmaKare No5 là một lựa chọn phù hợp cho trẻ bị chàm sữa được các chuyên gia gia liễu khuyên dùng. Gel bôi da PlasmaKare No5 nổi bật với thành phần là phức hệ TSN (gồm acid Tannic và Nano bạc Plasma) đã được nghiên cứu chứng minh tác dụng kháng virus, vi khuẩn, vi nấm, chống viêm mạnh và đặc biệt hiệu quả trong làm liền loét và các tổn thương trên da niêm mạc.
- Trong thành phần chứa nano bạc TSN có tính kháng khuẩn vượt trội, lành tính trên da, sẽ giúp ngăn chặn vi khuẩn, vi nấm tấn công vào các tổn thương trên da.
- Đặc biệt TSN kết hợp dịch chiết lựu và dịch chiết núc nác cho tác dụng chống viêm mạnh, êm dịu da, giúp các vết nứt hở mau lành và giảm cảm giác khô da, ngứa ngáy ngay tức thì.
- Đặc biệt, cấp ẩm và giữ ẩm rất quan trọng đối với da bị chàm. Gel PlasmaKare No5 sử dụng các thành phần lành tính, giữ ẩm tốt giúp làn da bé mịn màng, tươi khỏe.
Gel bôi da PlasmaKare No5 hiện là sản phẩm bôi da chữa chàm sữa duy nhất đủ điều kiện đăng ký thiết bị y tế và được kê đơn trong các viện da liễu tuyến đầu hiện nay. Sản phẩm cũng được chứng nhận an toàn và lành tính, thích hợp sử dụng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Không chỉ chàm sữa, các bệnh viêm da và các bệnh lý ngoài da do nhiễm trùng như Zona, Herpes, Thuỷ đâụ, Tay chân miệng, viêm da cơ địa, Eczema, Vảy nến, Á sừng, nấm da, chốc lở, bỏng…đều có thể điều trị bằng gel bôi da PlasmaKare No5.
Kết luận: Chàm sữa có thể kéo dài, dễ tái phát nếu ba mẹ không chăm sóc và điều trị đúng cách. Ngoài sử dụng các biện pháp chữa trị chàm sữa thì ba mẹ cũng nên bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho bé để nâng cao sức đề kháng của trẻ. Nếu các vết chàm kéo dài nhiều này mà không có dấu hiệu chuyển biến tốt bố mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được hướng dẫn sử dụng các loại thuốc phù hợp với tình trạng của bé.