Việc trang bị kiến thức về cách phòng ngừa và những dấu hiệu tay chân miệng ở trẻ là vô cùng quan trọng. Bởi bệnh tay chân miệng là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm thường gặp ở trẻ. Bệnh lây lan nhanh chóng và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Mục lục
Dấu hiệu tay chân miệng ở trẻ dễ nhận biết nhất
Bệnh tay chân miệng của trẻ được gây ra bởi virus nhóm đường ruột. Chủ yếu nhất là 2 chủng Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71.
Với mỗi giai đoạn phát triển, biểu hiện tay chân miệng ở trẻ sẽ khác nhau. Nhìn chung, các dấu hiệu này rất dễ để nhận biết.
Sốt – Dấu hiệu đầu tiên của bệnh tay chân miệng ở trẻ
Sốt là triệu chứng khởi đầu thường gặp nhất của bệnh tay chân miệng ở trẻ. Dấu hiệu này xuất hiện trước các biểu hiện khác như phỏng nước ở miệng, lòng bàn tay, lòng bàn chân.
Đặc điểm của cơn sốt:
- Sốt cao hoặc sốt nhẹ, thường dao động từ 38°C đến 39°C.
- Kéo dài liên tục trong khoảng 2 ngày.
- Kèm theo cảm giác mệt mỏi, đau họng.
Vì các triệu chứng này tương đồng với bệnh cảm cúm thông thường, nên cha mẹ thường khó phát hiện ra bệnh tay chân miệng ở giai đoạn này.
Nổi bóng nước – Dấu hiệu tay chân miệng điển hình ở trẻ
Nổi bóng nước là một trong những dấu hiệu đặc trưng nhất của bệnh tay chân miệng ở trẻ.
Các mụn nước này có thể xuất hiện ở nhiều vị trí trên cơ thể, bao gồm:
- Quanh mép miệng: Đây là vị trí phổ biến nhất, khiến trẻ cảm thấy khó chịu và quấy khóc do ngứa rát.
- Lòng bàn tay và lòng bàn chân: Bọng nước ở vị trí này thường không gây ngứa rát như ở miệng, nhưng có thể khiến trẻ khó đi lại.
- Lưng: Bóng nước ở lưng thường nhỏ và ít gây khó chịu cho trẻ.
- Phía bên trong má, vùng mông và sát hậu môn: Bóng nước ở những vị trí này có thể khiến trẻ đau rát và khó chịu, ảnh hưởng đến việc ăn uống và đi vệ sinh.
Ban đầu, các vết bóng nước chỉ là những nốt ban nhỏ, màu đỏ mờ và phẳng. Sau đó, chúng sẽ dần dần phồng lên và chứa đầy dịch bên trong. Kích thước của bóng nước có thể thay đổi từ nhỏ đến lớn, và thường tự vỡ sau vài ngày.
Trong một số trường hợp, bóng nước có thể xuất hiện ở những vị trí đặc biệt như trong cổ họng, vòm miệng hoặc đầu lưỡi. Điều này khiến trẻ cảm thấy khó chịu và đau rát khi nuốt, dẫn đến biếng ăn và nôn mửa.
Dấu hiệu cảnh báo bệnh tay chân miệng chuyển nặng ở trẻ
Ngoài các dấu hiệu tay chân miệng ở trẻ phổ biến như sốt, nổi bóng nước, trẻ bị tay chân miệng có thể xuất hiện một số dấu hiệu nguy hiểm cảnh báo bệnh đang chuyển nặng.
Giấc ngủ:
- Trẻ ngủ không ngon giấc, hay giật mình, trằn trọc.
- Mỗi giấc ngủ chỉ kéo dài từ 15 đến 20 phút.
- Đây là dấu hiệu nguy hiểm cảnh báo bé có nguy cơ mắc nhiễm độc dây thần kinh.
Quấy khóc liên tục:
- Trẻ quấy khóc không rõ lý do, khó dỗ dành.
- Có thể do bé cảm thấy khó chịu, đau rát do các vết bóng nước.
Sốt cao:
- Sốt cao liên tục trên 38,5°C.
- Sốt không hạ sau khi sử dụng thuốc hạ sốt.
- Kéo dài hơn 2 ngày.
- Sốt cao có thể dẫn đến co giật, nguy hiểm cho tính mạng của trẻ.
Giật mình:
- Trẻ thường xuyên giật mình khi ngủ hoặc khi đang chơi đùa.
- Có thể do bé bị co giật nhẹ, cần theo dõi sát sao.
Ngoài ra, cha mẹ cũng cần lưu ý một số dấu hiệu khác như:
- Trẻ biếng ăn, bỏ bú.
- Nôn ói liên tục.
- Khó thở, tím tái.
- Li bì, lơ mơ, co giật.
Nếu thấy xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách có thể giúp trẻ tránh được những biến chứng nguy hiểm của bệnh tay chân miệng.
Chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà: Hướng dẫn chi tiết
Bệnh tay chân miệng ở trẻ hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Do đó, việc chăm sóc trẻ tại nhà đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ mau hồi phục và giảm nguy cơ biến chứng.
Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà:
Vệ sinh
- Rửa tay thường xuyên: Rửa tay bằng xà phòng và nước sạch sau khi thay tã, sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn và sau khi tiếp xúc với trẻ.
- Vệ sinh niêm mạc miệng: Súc miệng cho trẻ bằng nước muối sinh lý 0,9% nhiều lần trong ngày. Có thể sử dụng dụng cụ hỗ trợ như tăm bông hoặc xi lanh để lấy nước muối cho trẻ súc miệng.
- Vệ sinh da: Tắm cho trẻ bằng nước ấm. Có thể sử dụng các loại lá tắm có tính sát khuẩn nhẹ như lá chè, lá kinh giới,… Nên tắm cho trẻ trong phòng kín gió và tránh để trẻ bị lạnh.
- Vệ sinh môi trường: Giữ nhà cửa thông thoáng, sạch sẽ. Thường xuyên lau chùi, khử trùng các bề mặt và đồ chơi mà trẻ thường xuyên tiếp xúc.
Dinh dưỡng
- Cho trẻ ăn thức ăn mềm, dễ tiêu hóa: Cháo, súp, sữa, nước trái cây,… là những lựa chọn tốt cho trẻ. Nên chia nhỏ bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để trẻ dễ ăn hơn.
- Cung cấp đủ nước cho trẻ: Cho trẻ uống nhiều nước để tránh mất nước. Nước lọc, nước trái cây, oresol là những lựa chọn tốt cho trẻ.
- Tránh cho trẻ ăn thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ: Những thức ăn này có thể làm cho các vết loét trong miệng của trẻ thêm đau rát và khó chịu.
Giảm triệu chứng
- Hạ sốt: Cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Giảm đau: Sử dụng thuốc giảm đau theo kê đơn của bác sĩ nếu cần thiết.
- Bôi thuốc ngoài da: Chứa Nano bạc TSN, gel bôi da PlasmaKare No5 có tác dụng tốt với trường hợp bệnh do virus gây ra như bệnh tay chân miệng. Gel an toàn, sử dụng được cho trẻ từ 1 ngày tuổi.
Theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ
Theo dõi sát tình trạng sức khỏe của trẻ và đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay nếu có dấu hiệu bất thường như:
- Sốt cao liên tục.
- Co giật.
- Khó thở.
- Li bì, lơ mơ.
Biện pháp phòng ngừa hiệu quả giúp bảo vệ trẻ khỏi bệnh tay chân miệng
Bên cạnh việc nắm rõ các dấu hiệu của bệnh tay chân miệng, việc trang bị các biện pháp phòng ngừa hiệu quả là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Dưới đây là 7 biện pháp thiết yếu mà cha mẹ cần lưu ý:
Vệ sinh
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch cho cả bản thân và trẻ. Tạo thói quen rửa tay trước khi chơi với trẻ, sau khi thay tã, sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn.
- Vệ sinh đồ chơi và các bề mặt mà trẻ thường xuyên tiếp xúc bằng chất khử trùng.
- Giữ nhà cửa thông thoáng, sạch sẽ.
Hạn chế tiếp xúc
- Tránh cho trẻ tiếp xúc với người bị bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh tay chân miệng.
- Hạn chế cho trẻ đến những nơi đông người, đặc biệt là trong mùa cao điểm của bệnh.
Chăm sóc dinh dưỡng
- Cho trẻ ăn chín uống sôi, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất để tăng cường sức đề kháng cho trẻ.
- Cho trẻ uống nhiều nước để tránh mất nước.
Cách ly trẻ khi bị bệnh
Không cho trẻ đi học trong vòng 2 tuần đầu tiên sau khi nhiễm bệnh. Giai đoạn này, virus trong cơ thể bé chưa thực sự hết và vẫn có thể lây lan sang người khác.
Tiêm vắc-xin
Cho trẻ tiêm vắc-xin phòng ngừa bệnh tay chân miệng đầy đủ theo lịch khuyến cáo của Bộ Y tế.
Giáo dục trẻ
- Dạy trẻ biết cách che miệng khi ho, hắt hơi và bỏ khẩu trang vào thùng rác sau khi sử dụng.
- Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với các vật dụng bẩn, không đảm bảo vệ sinh.
Theo dõi sức khỏe của trẻ
Theo dõi sức khỏe của trẻ thường xuyên và đưa trẻ đi khám bác sĩ nếu có dấu hiệu bất thường.
Bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa này, cha mẹ có thể giúp trẻ tránh được nguy cơ mắc bệnh tay chân miệng và bảo vệ sức khỏe của trẻ một cách tốt nhất.
Trên đây là những dấu hiệu tay chân miệng ở trẻ đáng lưu ý nhất và cách điều trị, phòng ngừa bệnh. Nắm vững các thông tin trên cha mẹ có thể tự tin xử trí khi con mắc tay chân miệng.
