Điều trị viêm họng hạt chuẩn “khoa học” không phải ai cũng biết

Hiểu rõ về bệnh viêm họng hạt và cách điều trị sẽ giúp người bệnh cải thiện nhanh chóng và hiệu quả, thậm chí là dứt điểm bệnh. Bài viết sau đây sẽ tổng hợp những cách điều trị viêm họng hạt theo chia sẻ từ các chuyên gia y tế.

Nguyên tắc điều trị viêm họng hạt

Viêm họng hạt là bệnh viêm họng mạn tính thể quá phát với sự biểu hiện của các tổ chức lympho dày lên ở thành họng và trụ sau của amidan. Bệnh thường tiến triển sau các bệnh lý mũi họng cấp tính, bệnh dị ứng đường hô hấp và hội chứng trào ngược dạ dày – thực quản. Ngoài ra, ô nhiễm không khí, lối sống không lành mạnh và những bất thường giải phẫu mũi xoang cũng có thể dẫn đến viêm họng hạt.

Viêm họng hạt xuất hiện ở mọi lứa tuổi và rất dễ tái phát. Bệnh ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Vì vậy, việc điều trị viêm họng hạt cần được thực hiện sớm.

Nguyên tắc điều trị viêm họng hạt bao gồm điều trị tại chỗ và điều trị triệu chứng, kết hợp với các biện pháp loại bỏ nguyên nhân gây bệnh. Trong đó, sử dụng thuốc điều trị viêm họng hạt và thay đổi lối sống luôn là ưu tiên hàng đầu. Các thủ thuật ngoại khoa chỉ áp dụng trong một số trường hợp nhất định.

Các bác sĩ sẽ chỉ định biện pháp điều trị phù hợp cho từng người bệnh. Bên cạnh đó, viêm họng hạt điều trị bao lâu còn tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, mức độ bệnh và thể trạng của người mắc.

Các biện pháp chữa viêm họng hạt theo nguyên nhân

Điều trị các nguyên nhân gây viêm họng hạt kết hợp với điều trị triệu chứng sẽ giúp dứt điểm bệnh nhanh chóng. Các biện pháp điều trị nguyên nhân bao gồm:

Thuốc kháng sinh điều trị nhiễm khuẩn

Một tỷ lệ lớn viêm họng hạt xuất phát từ tình trạng nhiễm khuẩn mạn tính sau các bệnh lý mũi họng như viêm mũi – xoang mạn tính, viêm amidan và viêm họng cấp tính. Với các trường hợp này, điều trị bằng kháng sinh có thể giúp dứt điểm bệnh và phòng ngừa tái phát.

Thông thường, các bác sĩ sẽ sử dụng kháng sinh theo kinh nghiệm để điều trị nhiễm khuẩn họng mạn tính tùy theo tình hình dịch tễ vi khuẩn tại địa phương. Một số thuốc kháng sinh trị viêm họng hạt nhiễm khuẩn bao gồm:

• Amoxicillin/Clavulanic
• Kháng sinh Macrolid (Erythromycin, Clarithromycin, Azithromycin)
• Kháng sinh Cephalosporin (Cefuroxim, Cephalexin,…)
• Kháng sinh Quinolon (Levofloxacin, Moxifloxacin)
• Clindamycin

Điều trị trào ngược dạ dày – thực quản

Trào ngược dạ dày – thực quản chủ yếu điều trị bằng cách thay đổi lối sống, chế độ ăn uống kết hợp dùng thuốc kiểm soát trào ngược. Cụ thể:

Các biện pháp thay đổi lối sống:

• Tránh sử dụng các thực phẩm chua cay, đồ uống có ga, rượu bia và thuốc lá.
• Kiểm soát cân nặng, nghỉ ngơi hợp lý để giảm stress
• Nằm gối cao khi ngủ
• Chia nhỏ bữa ăn, không ăn trước khi ngủ 2 giờ.

Các thuốc kiểm soát bệnh:

• Thuốc trung hòa acid dịch vị
• Thuốc ức chế bài tiết acid dạ dày: Thuốc ức chế bơm proton (Esomeprazol, Omeprazol, Lansoprazol), thuốc ức chế thụ thể H2 của Histamin (Cimetidin, Ranitidin).
• Thuốc có tác dụng chống nôn: Domperidon.

Điều trị bệnh dị ứng gây viêm họng hạt

Các bệnh dị ứng hô hấp như viêm mũi xoang dị ứng hay hen suyễn cũng là một trong những nguyên nhân gây viêm họng hạt. Các bệnh dị ứng liên quan nhiều đến cơ địa dị ứng của người bệnh, vì vậy hầu như không thể điều trị dứt điểm mà chỉ có thể cải thiện triệu chứng và ngăn ngừa tái phát.

Điều trị bệnh dị ứng gây viêm họng hạt thường bao gồm:

• Thuốc chống dị ứng đường uống: Corticoid, thuốc kháng Histamin H1, thuốc kháng Leucotrien.
• Thuốc chống dị ứng đường xịt: Corticoid, thuốc kiểm soát hen (thuốc cường ꞵ giao cảm, thuốc kháng Cholinergic tác dụng kéo dài), thuốc cắt cơn hen.
• Phòng ngừa các tác nhân gây khởi phát dị ứng: đeo khẩu trang, cai thuốc lá.

Phẫu thuật điều trị nguyên nhân của viêm họng hạt

Trong trường hợp người bệnh viêm họng hạt có bất thường giải phẫu mũi xoang hoặc viêm amidan, các bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật:

• Phẫu thuật cắt amidan
• Phẫu thuật chỉnh hình mũi xoang, phẫu thuật cắt polyp mũi xoang.

Tuy nhiên, một số người bệnh có thể không được áp dụng phương pháp này như người bị rối loạn đông máu, đang có nhiễm khuẩn, nhiễm virus cấp tính, người bệnh suy gan, thận và phụ nữ có thai. Những trường hợp này sẽ được điều trị theo liệu pháp kháng sinh hoặc các biện pháp cải thiện triệu chứng khác.

Các biện pháp hạn chế nguyên nhân từ lối sống và môi trường

Các nguyên nhân gây viêm họng hạt như ô nhiễm không khí, làm việc trong môi trường nhiều khói bụi, hóa chất hay lối sống không lành mạnh cũng chiếm tỷ lệ lớn. Để hạn chế tối đa tiến triển của bệnh và phòng ngừa tái phát, người bệnh cần:

• Đeo khẩu trang khi ra ngoài đường hoặc trong khi làm việc.
• Trang bị đồ bảo hộ lao động đầy đủ.
• Cai thuốc lá, tránh uống rượu bia.
• Không ăn đồ cay nóng, thực phẩm chứa nhiều Acid.

Các biện pháp điều trị viêm họng hạt tại chỗ

Điều trị tại chỗ là một trong 2 nguyên tắc cơ bản nhất khi điều trị viêm họng hạt. Các biện pháp điều trị tại chỗ có tác dụng giảm thiểu triệu chứng, hạn chế tái phát hiệu quả và loại bỏ một số nguyên nhân gây bệnh như vi sinh vật.

Súc họng cải thiện bệnh viêm họng hạt

Súc họng là một biện pháp phòng chống và điều trị nhiễm khuẩn hầu họng và hô hấp được Bộ Y tế khuyến khích người dân thực hiện. Súc họng ít nhất 2 lần mỗi ngày sẽ giúp làm dịu cổ họng viêm, đồng thời loại bỏ vi khuẩn và các ổ mủ trong cổ họng, từ đó hạn chế tiến triển của bệnh hiệu quả. Các chuyên gia y tế khuyến cáo người bệnh viêm họng hạt tốt nhất nên sử dụng các loại súc họng có tính sát khuẩn, giảm viêm để tăng cường hiệu quả điều trị.

Súc họng sát khuẩn chứa Chlorhexidine hoặc Povidone Iod là các sản phẩm phổ biến nhất trên thị trường. Tuy nhiên, chúng thường có mùi vị khó chịu và không có tính chống viêm. Hơn nữa, chúng có thể gây kích ứng tại chỗ và không được chỉ định trên một số đối tượng đặc biệt như trẻ em, phụ nữ có thai và cho con bú.

Để nhận được tác động toàn diện và an toàn hơn, người bệnh viêm họng hạt nên lựa chọn các loại súc họng chứa những thành phần lành tính như Nano bạc. Nano bạc hỗ trợ điều trị viêm họng hạt hiệu quả với đa tác động: diệt khuẩn, kháng viêm và làm lành các tổn thương ở cổ họng. Bên cạnh đó, nước súc họng chứa nano bạc có hương vị dễ sử dụng hơn hẳn và hầu như không có tác dụng phụ.

Tuy nhiên, người bệnh nano bạc cần lưu ý lựa chọn các sản phẩm súc họng nano bạc đã được chuẩn hóa và kiểm nghiệm độ an toàn đầy đủ. Hiện nay, súc họng miệng PlasmaKare độc quyền của Innocare Pharma là loại nước súc họng duy nhất chứa Nano bạc đã được chuẩn hóa tại thị trường Việt Nam.

Xịt họng, khí dung điều trị viêm họng hạt

Ngoài súc họng, các biện pháp như dùng thuốc xịt viêm họng và khí dung cũng được áp dụng nhiều.

Thuốc xịt họng

• Thuốc chống viêm Corticoid: Hydrocortison, Fluticason, Mometason,…
• Thuốc chống viêm không Steroid: Benzydamine,…
• Thuốc sát trùng: Povidone Iod.
• Thuốc xịt họng thảo dược giảm ho, rát họng.
• Thuốc xịt họng sát khuẩn, chống viêm: Xịt họng PlasmaKare H-Spray chứa phức hệ Sanicompound kháng khuẩn và các thành phần tự nhiên giúp giảm đau rát họng và giảm ho hiệu quả.

Khí dung:

• Corticoid: Hydrocortison, Budesonid,…
• Kháng sinh: Gentamicin,…
• Thuốc co mạch: Ephedrin, Xylometazolin,…

Các biện pháp điều trị triệu chứng của bệnh viêm họng hạt

Thuốc và các mẹo dân gian điều trị triệu chứng viêm họng hạt giúp người bệnh dễ chịu hơn và cải thiện chất lượng sống hiệu quả. Cụ thể:

Thuốc điều trị triệu chứng

• Thuốc long đờm: Bromhexin, Ambroxol, Acetylcystein,…
• Thuốc chống viêm đường uống: Corticoid (Prednisolon, Methylprednisolon).
• Thuốc chống phù nề: Alphachymotrypsin.
• Thuốc giảm ho: các loại thuốc cổ truyền, Codein, Dextromethorphan,…

Cách điều trị viêm họng hạt tại nhà theo dân gian

• Gừng tươi: Ngậm gừng thái lát trực tiếp hoặc uống trà gừng.
• Hoa đu đủ đực ngâm mật ong: Ngậm trong họng hoặc pha với nước ấm để uống.
• Mật ong: Ngậm trực tiếp hoặc đem ngâm với các vị thuốc khác để sử dụng.
• Uống trà ấm: trà tía tô, bạc hà, trà cam thảo.
• Lá húng chanh: Ngậm lá để nuốt nước dần, giã lấy cốt hoặc đem đi pha trà uống.

Đốt hạt giảm tiến triển bệnh

Người bệnh viêm họng hạt kéo dài không khỏi, tổ chức lympho quá phát gây chèn ép hầu họng và ảnh hưởng lớn đến việc ăn uống có thể thực hiện đốt hạt để cải thiện bệnh. Đối hạt tuy không thể dứt điểm bệnh nhưng sẽ hạn chế tiến triển của bệnh và làm tăng hiệu quả của các liệu pháp trị triệu chứng, nguyên nhân khác. Hiện nay, đốt lạnh hoặc dùng tia laser là các phương pháp đốt hạt chủ yếu.

Lưu ý trong quá trình điều trị viêm họng hạt

Viêm họng hạt là bệnh mạn tính và cần thời gian điều trị kéo dài. Vì vậy, việc tuân thủ điều trị và tăng cường sức đề kháng cho người bệnh là vô cùng quan trọng. Chăm sóc tốt sẽ giúp người bệnh đáp ứng tốt hơn với thuốc điều trị và hỗ trợ phục hồi nhanh chóng.

Những lưu ý cho người bệnh trong quá trình điều trị:

• Tuân thủ tuyệt đối phác đồ điều trị của bác sĩ, không tự ý dùng thuốc khác, ngưng thuốc hoặc thay đổi liều.
• Thông báo cho bác sĩ khi bệnh không thuyên giảm sau thời gian dài hoặc khi xuất hiện những dấu hiệu bất thường, nghi ngờ là tác dụng phụ của thuốc.

• Chế độ ăn uống khoa học, đầy đủ các nhóm chất, đặc biệt là thực phẩm bổ sung chất chống viêm (Vitamin A, C, Omega-3, Kẽm) như các loại hạt, thịt cá và rau củ.
• Uống nước ấm, hạn chế ăn đồ lạnh và uống nước đá.
• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ: Đánh răng ít nhất 2 lần/ngày, sử dụng nước súc miệng và súc họng thường xuyên.
• Bổ sung các chế phẩm chứa men vi sinh hoặc ăn sữa chua, dưa muối để cân bằng hệ khuẩn chí hầu họng và đường ruột.
• Nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế stress.
• Rèn luyện thể lực ít nhất 30 phút mỗi ngày với những môn thể thao nhẹ nhàng như chạy bộ, yoga, bơi lội,…

Trên đây là tổng hợp những biện pháp điều trị viêm họng hạt theo hướng dẫn từ chuyên gia. Hy vọng bài viết sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình điều trị viêm họng hạt.