Viêm họng hạt là tình trạng các lympho ở phía sau họng bị sưng to tạo thành các hạt trong họng. Bệnh gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như đau rát họng, nuốt vướng, ho khan, sốt,…Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận biết sớm các triệu chứng viêm họng hạt và cách điều trị hiệu quả.
Mục lục
Tổng quan về viêm họng hạt
Viêm họng hạt là gì?
Viêm họng hạt là tình trạng viêm họng mãn tính, khiến cho các lympho ở thành sau của họng sưng to, tạo thành các hạt màu đỏ hoặc hồng tại niêm mạc họng. Kích thước của các hạt thường khác nhau, có hạt nhỏ như đầu ghim, có hạt to như hạt đậu.
Đối tượng dễ mắc viêm họng hạt?
Viêm họng hạt có thể mắc ở mọi đối tượng, mọi lứa tuổi nhưng những đối tượng sau có khả năng mắc viêm họng hạt cao hơn:
- Người bị viêm họng cấp tính tái đi tái lại nhiều lần.
- Người có sức đề kháng kém như trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ có thai.
- Người sống trong môi trường bị ô nhiễm, thường xuyên tiếp xúc với khói bụi,…
Phân loại viêm họng hạt
Viêm họng hạt được chia thành 2 loại chính dựa trên thời gian và mức độ nghiêm trọng của bệnh:
- Viêm họng hạt cấp tính: Là giai đoạn đầu của bệnh, chưa gây ra nhiều triệu chứng nghiêm trọng. Giai đoạn này người bệnh áp dụng những phương pháp điều trị tích cực cùng chế độ ăn uống hợp lý, bệnh sẽ rất nhanh khỏi.
- Viêm họng hạt mãn tính: Đây là giai đoạn sau khi mà tình trạng viêm họng hạt cấp tính không được điều trị kịp thời hoặc sai cách. Giai đoạn này thường gặp khó khăn trong việc điều trị và có thể xuất hiện các biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân gây bệnh
Viêm họng hạt có thể do nhiều nguyên nhân gây nên. Cần xác định được chính xác nguyên nhân gây bệnh để có hướng điều trị chính xác. Các nguyên nhân gây bệnh cụ thể như sau:
- Sự xâm nhập của virus, vi khuẩn.
- Do biến chứng bệnh lý: viêm mũi xoang, viêm mũi dị ứng, bệnh lý tiêu hóa như trào ngược dạ dày – thực quản,…
- Do bất thường trong cấu trúc mũi xoang: lệch vẹo vách ngăn, polyp mũi.
- Do các tác nhân từ môi trường xung quanh: môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi, hóa chất, …hoặc thời tiết thay đổi thất thường.
- Do thói quen sinh hoạt: thường xuyên ăn đồ ăn cay nóng, lạm dụng rượu bia, hút thuốc lá, vệ sinh răng miệng không sạch sẽ,…
- Do cơ địa, di truyền: cơ địa nhạy cảm, các bệnh di truyền và miễn dịch cũng là nguyên nhân làm tăng nguy cơ bị viêm họng hạt.
Triệu chứng viêm họng hạt
Viêm họng hạt là một bệnh lý phổ biến gây ra nhiều phiền toái. Triệu chứng viêm họng hạt thường dễ nhận biết, giúp bạn phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Dưới đây là một số triệu chứng điển hình của bệnh mà bạn cần lưu ý:
- Đau họng: Đau và khó chịu ở họng là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của viêm họng hạt.
- Ngứa rát họng: Niêm mạc họng dễ bị kích thích gây ra tình trạng ngứa cổ họng. Cảm giác ngứa rát khiến người bệnh phải tằng hắng, khạc nhổ liên tục.
- Niêm mạc họng sưng đỏ, bên trong xuất hiện các hạt màu đỏ hoặc hồng trên thành họng. Đây là triệu chứng đặc trưng để nhận biết viêm họng hạt.
- Sốt: Có thể sốt cao, trên 38 độ C.
- Ho: Có thể ho khan hoặc ho có đờm.
- Cổ nổi hạch: Hạch ở cổ có thể sưng to, ấn vào đau.
- Hơi thở hôi: Do vi khuẩn tích tụ trong họng.
- Mệt mỏi, chán ăn.
Biến chứng của viêm họng hạt
Viêm họng hạt nếu không được điều trị đúng cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng khó lường như:
- Sưng tấy, áp xe thành họng, viêm sưng amidan.
- Gây biến chứng trên đường hô hấp như viêm xoang, viêm thanh quản, viêm amidan, viêm phổi.
- Nếu bệnh kéo dài có thể ảnh hưởng đến các cơ quan khác, gây ra các bệnh lý như viêm khớp, viêm cầu thận, viêm màng ngoài tim…
- Trong một số trường hợp, viêm họng hạt mạn tính đóng vai trò là yếu tố nguy cơ gây ung thư vòm họng.
Điều trị viêm họng hạt hiệu quả
Nguyên tắc điều trị viêm họng hạt chính là loại bỏ nguyên nhân gây bệnh và điều trị các triệu chứng của bệnh.
Điều trị theo nguyên nhân
Nếu viêm họng hạt gây ra do biến chứng bệnh lý như viêm mũi xoang, viêm mũi dị ứng, trào ngược dạ dày,…thì cần điều trị dứt điểm các bệnh lý này trước. Khi đã giải quyết được nguyên nhân gây ra bệnh, thì bệnh sẽ thuyên giảm và biến mất.
Đối với viêm mũi xoang: rửa mũi thường xuyên, loại bỏ dịch chảy xuống họng từ đó giảm được tình trạng viêm họng hạt.
- Giải quyết được vấn đề trào ngược dạ dày, ngăn không cho acid tác động lên niêm mạc họng giúp tình trạng bệnh được cải thiện hơn.
- Cắt bỏ amidan, polyp mũi hoặc phẫu thuật vẹo vách ngăn mũi,.. để loại bỏ tổ chức viêm nhiễm khu trú tại họng.
Điều trị dùng thuốc
Một số loại thuốc thường được sử dụng viêm họng hạt bao gồm:
- Sử dụng các thuốc ức chế virus, vi khuẩn, các thuốc điều trị bệnh lý trào ngược dạ dày,…
- Sử dụng các thuốc giảm triệu chứng như giảm đau hạ sốt, giảm ho, tiêu đờm, thuốc chống viêm để giảm sưng, phù nề trên niêm mạc họng,…
Một số bài thuốc dân gian chữa viêm họng hạt hiệu quả
Khi mới xuất hiện các triệu chứng của viêm họng hạt, bên cạnh việc sử dụng thuốc tây y, nhiều người còn ưu tiên áp dụng các bài thuốc dân gian để hỗ trợ điều trị viêm họng hạt hiệu quả. Dưới đây là một số bài thuốc đơn giản và dễ thực hiện.
- Mật ong: Với đặc tính kháng khuẩn, chống viêm, giúp làm dịu cơn đau rát họng và thúc đẩy quá trình hồi phục. Pha mật ong với nước ấm hoặc chanh tươi để uống có tác dụng giảm ho, long đờm, dịu họng.
- Tỏi: Tỏi được xem như một loại kháng sinh tự nhiên với hoạt chất allicin có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn. Người bệnh có thể ăn trực tiếp vài tép tỏi hoặc ngâm với mật ong.
- Gừng: Trong gừng có các hoạt chất có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm như citral, phellandrene, zingiberene,…Mặt khác, theo YHCT gừng có vị cay, tính ấm có tác dụng chữa ho, viêm họng rất tốt. Có thể ngậm trực tiếp gừng tươi hoặc pha với nước ấm để uống như trà.
- Chanh: Chanh chứa nhiều vitamin C, giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống viêm và sát khuẩn họng hiệu quả. Sử dụng chanh kết hợp với nước ấm hoặc mật ong.
Nếu triệu chứng viêm họng hạt không thuyên giảm sau vài ngày áp dụng các bài thuốc dân gian, hoặc xuất hiện các dấu hiệu nặng như sốt cao, khó thở, chảy mủ,… cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.
Phòng ngừa viêm họng hạt
Viêm họng hạt rất dễ tái phát khi gặp các yếu tố thuận lợi. Các biện pháp phòng ngừa bệnh viêm họng hạt:
- Tạo thói quen súc họng miệng hàng ngày bằng nước muối sinh lý, hoặc các chế phẩm súc họng miệng có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn như súc họng miệng PlasmaKare.
- Vệ sinh răng miệng đúng cách.
- Giữ ấm cổ họng, tránh tiếp xúc với môi trường lạnh hoặc khói bụi.
- Uống nhiều nước lọc và nước trái cây để giữ ẩm cho cổ họng.
- Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tăng cường vitamin C và các thực phẩm tốt cho hệ miễn dịch.
- Rèn luyện thể dục thể thao thường xuyên để nâng cao sức đề kháng.
- Vệ sinh cá nhân tốt, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng.
- Tránh hút thuốc lá, sử dụng các chất kích thích và các loại đồ ăn cay nóng
Khi nào bạn nên đi khám bác sĩ?
Nếu bạn có các triệu chứng dưới đây thì nên đến gặp bác sĩ để thăm khám:
- Sốt cao (trên 38.9 độ C).
- Đau họng dữ dội.
- Khó thở.
- Cổ họng có mủ.
- Sưng hạch bạch huyết.
- Triệu chứng viêm họng hạt không cải thiện sau 3-5 ngày điều trị tại nhà.
Hy vọng những thông tin trong bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về viêm họng hạt. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về viêm họng hạt, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua HOTLINE 091 6648 102 để được tư vấn thêm.