Viêm amidan bã đậu hay viêm amidan hốc mủ bã đậu là một tình trạng không hiếm gặp. Tình trạng này hay gặp ở cả người lớn và trẻ nhỏ khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, sưng đau ở họng. Bệnh nếu không được điều trị phù hợp sẽ dẫn tới những biến chứng tại chỗ hoặc biến chứng xa. Cùng Plasmakare tìm hiểu xem viêm amidan bã đậu là gì và cách điều trị ra sao?
Mục lục
Viêm amidan bã đậu là gì
Amidan là một tổ chức miễn dịch nằm ở ngã ba đường hô hấp, khu vực vòm họng. Khi bị viêm mãn tính, trên bề mặt amidan xuất hiện những mủ trắng như kén nên còn gọi là viêm amidan bã đậu. Mủ bã đậu hình thành có liên quan đến cấu trúc của amidan. Cấu trúc của amidan không phải là một bề mặt phẳng mà gồm rất nhiều hốc, kẽ. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn cư trú và gây viêm, các mủ sinh ra nằm trong các hốc kẽ, lâu ngày kết thành mủ kén, xơ như bã đậu.
Dấu hiệu của viêm amidan bã đậu
Viêm amidan bã đậu hay viêm amidan hốc mủ bã đậu là một tình trạng viêm amidan mãn tính. Do vậy, các dấu hiệu liên quan đến bệnh thường không quá rầm rộ nhưng lại kéo dài. Cụ thể, khi bị viêm amidan bã đậu, người bệnh thường có các triệu chứng sau:
- Có thể sốt hoặc không, sốt khoảng 38 độ
- Đau họng, rát họng khi nói hoặc khi ăn uống
- Khó nuốt, nuốt vướng
- Quan sát thấy amidan sưng to, có mủ trắng như bã đậu xuất hiện trên bề mặt. Mủ có thể bật khỏi amidan sau vài ngày
- Hơi thở có mùi hôi khó chịu
- Nổi hạch ở cổ, gây sưng đau
Nguyên nhân gây viêm amidan bã đậu
Viêm amidan bã đậu là tình trạng viêm mãn tính thường tái đi tái lại nhiều lần sau những đợt điều trị bệnh không triệt để. Một số nguyên nhân chính gây viêm amidan bã đậu như:
- Do bản thân amidan có cấu trúc nhiều kẽ, hốc tạo điều kiện cho các vi sinh vật cư trú, khi có điều kiện thuận lợi chúng sẽ phát triển ồ ạt và gây viêm.
- Do sức đề kháng của cơ thể suy giảm, dễ bị ảnh hưởng bởi các tác nhân bên ngoài như thời tiết lạnh, khói, bụi, ô nhiễm.
- Do kém vệ sinh răng, miệng thường xuyên, dẫn tới tạo môi trường thuận lợi cho các vi sinh vật đang cư trú sẵn trong khoang miệng tấn công amidan và gây viêm.
Cách điều trị viêm amidan bã đậu
Viêm amidan bã đậu là một tình trạng mãn tính, mặc dù các triệu chứng không quá trầm trọng tại thời điểm bị bệnh nhưng thường dai dẳng, kéo dài. Bệnh nếu không được điều trị sẽ dễ bị tái đi tái lại nhiều lần. Phương pháp điều trị viêm amidan bã đậu ưu tiên điều trị bằng thuốc. Nếu các phương pháp điều trị bằng thuốc không cho hiệu quả thì sẽ cần phải thực hiện phẫu thuật.
Điều trị viêm amidan bã đậu bằng thuốc
Các thuốc điều trị viêm amidan bã đậu chủ yếu được sử dụng để kiểm soát triệu chứng. Ngoài ra, một số thuốc kháng sinh sẽ được điều trị trong trường hợp có nhiễm khuẩn. Các thuốc phổ biến được sử dụng bao gồm:
- Thuốc chống viêm: Các thuốc chống viêm hay được sử dụng nhất khi bị viêm amidan bã đậu là corticoid. Các thuốc này có khả năng chống viêm mạnh, giảm viêm, sưng tại amidan hiệu quả. Tuy nhiên thuốc cũng có nhiều tác dụng phụ, do vậy người bệnh không nên tự ý sử dụng thuốc hoặc lạm dụng thuốc mà không có sự chỉ dẫn của bác sĩ.
- Thuốc hạ sốt: Khi bị viêm amidan bã đậu, nhiều người bệnh thường có biểu hiện sốt, đặc biệt là trẻ nhỏ. Do đó, các thuốc hạ sốt cũng thường được sử dụng khi có biểu hiện này. Thuốc hạ sốt phổ biến hay dùng là Paracetamol.
- Thuốc kháng sinh: Các thuốc kháng sinh chỉ được sử dụng trong trường hợp viêm amidan bã đậu do nguyên nhân nhiễm khuẩn. Tuy nhiên, không phải lúc nào viêm amida bã đậu cũng do nhiễm vi khuẩn, do vậy, không phải lúc nào cũng cần sử dụng đến kháng sinh. Các kháng sinh hay được chỉ định khi bị viêm amidan bã đậu là amoxicillin, erythromycin, clarythromycin…
Viêm amidan bã đậu có cần cắt không
Khi bị viêm amidan bã đậu hay các trường hợp viêm amidan mãn tính thì phương pháp điều trị là cân nhắc đến việc can thiệp phẫu thuật. Những trường hợp bác sĩ đưa ra chỉ định cắt bỏ amidan như sau:
- Khi điều trị bằng thuốc không có hiệu quả.
- Khi viêm amidan bã đậu tái lại nhiều lần trong năm (trên 6 lần/ năm).
- Khi viêm amidan bã đậu có nguy cơ gây ra các biến chứng nguy hiểm như phì đại, gây chèn ép, khó thở, hoặc gây ra các biến chứng.
Ngoài ra, chỉ định cắt amidan cũng được cân nhắc rất kỹ càng với các yếu tố khác. Bác sĩ sẽ cân nhắc hoặc tạm lùi phẫu thậu cho đến khi giải quyết được các vấn đề kèm theo như:
- Trẻ nhỏ, người cao tuổi không đủ thể trạng để thực hiện phẫu thuật
- Người đang mắc các bệnh lý nền mãn tính như huyết áp, tiểu đường
- Người bị bệnh máu khó đông
- Người đang bị suy giảm miễn dịch
- Phụ nữ đang mang thai
- Người đang bị viêm họng, viêm mũi… sẽ cần điều trị khỏi bệnh rồi mới tiến hành phẫu thuật.
Các phương pháp phẫu thuật cắt amidan thường được áp dụng như phương pháp nhiệt, phương pháp laser. Đây cũng không phải là một phẫu thuật nghiêm trọng và cũng không gây ảnh hưởng đến hệ miễn dịch của người bệnh. Thông thường, sau khi thực hiện phẫu thuật, người bệnh thường cần kiêng nói và ăn các thực phẩm mềm trong 1 vài tuần là có thể bình phục.
Phẫu thuật amidan cũng có thể có biến chứng chảy máu nên người bệnh cần đặc biệt lưu ý và tới ngay cơ sở y tế nếu có bất cứ dấu hiệu nào của chảy máu quá mức.
Những lưu ý khi bị viêm amidan bã đậu
Khi bị viêm amidan bã đậu, ngoài việc tuân thủ điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh nên thực hiện một biện pháp dưới đây. Điều này sẽ giúp bệnh được cải thiện nhanh chóng và hạn chế các biến chứng:
- Ăn đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng
- Ưu tiên các loại thực phẩm mềm
- Hạn chế đồ ăn chiên rán cứng
- Thường xuyên vệ sinh răng miệng sau khi ăn
- Tăng cường vận động, tập luyện thể lưc
Viêm amidan hốc mủ là bệnh mạn tính, nếu không điều trị triệt để sẽ dễ bị tái đi tái lại và có nguy cơ gây ra biến chứng nguy hiểm. Để điều trị bệnh được hiệu quả, cần tuân theo chỉ định của bác sĩ. Hy vọng thông tin trong bài viết hữu ích với bạn đọc và người thân.
