Viêm nang lông có điều trị dứt điểm được không?

Viêm nang lông là bệnh ngoài da phổ biến, tuy không gây nguy hiểm nhưng nó sẽ làm mất thẩm mỹ. Người bị viêm nang lông, đặc biệt là chị em phụ nữ rất tự ti về bản thân và có mong muốn trị dứt điểm. Để điều trị hoàn toàn viêm nang lông, phải hiểu đúng bệnh, tìm đúng nguyên nhân, điều trị kịp thời và cần kiên trì. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về viêm nang lông và cách điều trị hiệu quả theo góc nhìn từ chuyên gia da liễu. 

Viêm nang lông là gì theo định nghĩa Bộ y tế

Viêm nang lông (folliculitis) là tình trạng viêm nhiễm ở một hoặc nhiều nang lông do vi khuẩn, virus, vi nấm hoặc ký sinh trùng gây ra. Bệnh viêm nang lông đặc trưng bởi các mụn đỏ li ti xung quanh các nang lông và thường trên bề mặt phần phía trên của nang lông. Đôi khi, viêm nhiễm có thể lan sâu toàn bộ nang lông gây mụn mủ và các vảy tiết ở cổ nang lông.

Bệnh viêm nang lông có thể gây khó chịu, ngứa ngáy nhưng không nguy hiểm. Tuy nhiều, điều khiến người bệnh tìm đủ mọi cách chữa căn bệnh này là do viêm nang lông gây mất thẩm mỹ, khiến người bệnh vô cùng tự ti không dám mặc đồ ngắn, váy… Điều đáng nói, người trẻ và thanh thiếu niên là những đối tượng để ý nhiều đến hình thức nhưng lại rất hay bị viêm nang lông.

Do cùng là bệnh ngoài da do vi khuẩn, nên viêm nang lông có thể dễ nhầm lẫn với 1 số bệnh khác như nhọt, sẩn ngứa, gây khó khăn trong điều trị:

• Nhọt: Bệnh nhọt cũng gây các mụn mủ trên da nhưng thường là mụn lớn, hoá mủ và có ngòi tạo thành 1 tổn thương lớn và sâu trên da. Trong khi đó, các nang lông bị viêm thường tạo mụn, vảy riêng rẽ xung quanh cổ nang lông. Các mụn viêm nang lông mạn tính thường sẫm màu và ít có mủ, mụn rất nhỏ chỉ quanh nang lông mà không lan sang phần biểu bì lân cận. Đây là điểm khác biệt lớn dễ phân biệt giữa viêm nang lông và nhọt
• Sẩn ngứa: Các nốt sẩn ngứa lại có tính chất nổi cao trên bề mặt và ngoài nang lông, gây ngứa nhiều. Trong khi đó, các tổn thương trong viêm nang lông thương nông (chợt), ít có độ gồ lên so với da.

Nguyên nhân gây viêm nang lông

Bệnh viêm nang lông vô cùng đa dạng nguyên nhân gây bệnh nhưng chủ yếu do tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus) hoặc trực khuẩn mủ xanh Pseudomonas aerudinosa gây ra. Tại mỗi vùng da khác nhau, nguyên nhân gây bệnh hoàn toàn có thể do chủng vi khuẩn, vi nấm hoặc ký sinh trùng khác nhau gây nên. Đây chính là lí do, điều trị viêm nang lông để đạt hiệu quả cao cần riêng biệt cho từng vùng tổn thương và cần xác định rõ chủng gây bệnh.

• Viêm nang lông chân: Viêm nang lông chân chủ yếu do tụ cầu vàng gây ra. ở 1 số bệnh nhân, nguyên nhân viêm nang lông có thể do hoạt động quá mức của tuyến bã nhờn gây bít tắc và gây viêm. 1 số khác do lạm dụng mỹ phẩm kém chất lượng và tẩy trang không kỹ lưỡng cũng gây viêm nang lông ở chân. Ngoài ra, những phụ nữ hay cạo lông chân cũng dễ bị viêm nang lông chân hơn do bị nhiễm trùng tại xước do cạo.

• Viên nang lông mặt: Viêm nang lông ở mặt có thể do tụ cầu vàng, do bệnh trứng cá có bội nhiễm vi khuẩn Gram âm hoặc do nhiễm khuẩn Gram âm đơn thuần, hoặc nhiễm ký sinh trùng Demodex Folliculorum. Tại 1 số cơ sở chữa bệnh da liễu lớn hiện nay, soi tươi phát hiện demodex là chỉ định bắt buộc nếu da mặt có dấu hiệu của viêm nhiễm.
• Viêm nang lông vùng râu: Đây là vị trí tổn thương thường sâu vào toàn bộ nang lông do tụ cầu vàng gây ra, đôi khi có bội nhiễm vi khuẩn Gram âm. Hậu quả gây viêm chân tóc, lông râu gọi là hội chứng Sycosis. Các chân tóc bị viêm thường có mụn đỏ, khi vỡ thấy tiết dịch và đóng vảy. Nhiễm trùng càng lan sâu có thể gây ra áp xe hoặc nhọt và để lại sẹo sau điều trị. Vùng râu cũng có thể bị nhiễm nấm sợi, nhiễm vi rút herpes, u mềm lây và nhiễm Demodex gây thương tổn giống trứng cá đỏ.
• Viêm nang lông vùng kín hay còn gọi là viêm nang lông mu: Cũng giống như vùng râu, viêm nang lông tại vùng kín cũng thường do tụ cầu vàng có bội nhiễm vi khuẩn Gram âm và nấm sơi, từ đó gây ra hội chứng cycosis. Viêm nang lông da đầu hoặc vùng gáy: Chủ yếu do tụ cầu vàng và nấm sợi.
• Viêm nang lông lưng và mông: Đây là những vùng bí, dễ tiết mồ hôi. Do đó, những vùng như lưng, mông rất dễ bị viêm nang lông do nấm sợi hoặc tụ cầu vàng.
• Viêm nang lông ở nách cũng cùng nguyên nhân do tụ cầu vàng. Ngoài ra, 1 số chủng như Pseudomonas aeruginosa, nấm men Malassezia, Candida cũng hay viêm nang lông tại vùng này.

Các yếu tố thuận lợi làm tăng nguy cơ viêm nang lông

Các loại vi khuẩn, vi nấm gây viêm nang lông thường trú sẵn trên da, phát triển cân bằng với các vi sinh vật khác. Khi gặp các yếu tố thuận lợi, chúng mới phát sinh mạnh và gây nhiễm trùng. Chú ý 1 số yếu tố nguy cơ sau có thể khiến bạn bị viêm nang lông:

• Da bị ẩm bí: Da ẩm bí do mặc quần áo quá chật, da tăng tiết mồ hôi (ví dụ như mùa hè) hoặc do sống trong các môi trường có độ ẩm cao.
• Nang lông bị tổn thương: Nang lông và vùng da lân cận bị trầy xước do quá trình gãi, cào, nhổ lông, cạo lông
• Sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng lâu ngày gây kích ứng
• Sử dụng thuốc bôi corticoid dài ngày
• Bệnh lý nền toàn thân: Béo phì, tiểu đường, suy giảm miễn dịch, suy thận, thiếu máu do thiếu sắt.

Điều trị viêm nang lông hiệu quả tại nhà

Viêm nang lông do nhiễm trùng là bệnh dễ điều trị không để lại sẹo nhưng dễ gây thâm, sần mất thẩm mỹ. Dó đó, điều trị viêm nang lông hiệu quả cần kịp thời, đúng nguyên nhân, đồng thời sử dụng các biện pháp cải thiện thẩm mỹ để phôi phục làn da khỏe mạnh ban đầu.

Nguyên tắc điều trị viêm nang lông

Thực hiện ngay 3 bước bắt buộc sau trong suốt quá trình điều trị viêm nang lông

• Vệ sinh vùng da bị viêm bằng xà phòng hoặc các dung dịch sát khuẩn. Tránh cào, gãi, kích thích thương tổn
• Bôi kháng sinh tại chỗ hoặc các loại gel sát trùng có chứa hoạt chất như nano bạc, chlorhexidine…Bệnh viêm nang lông thường do nhiều nguyên nhân kết hợp như vi khuẩn, vi nấm, ký sinh trùng…Do đó, chất sát trùng phổ rộng là lựa chọn đầu tay. 1 số chất sát trùng phổ rộng trên cả vi khuẩn, vi nấm, ký sinh trùng…đã được chứng minh hiệu quả như Clindamycin 1%, erythromycin, fusidic (kháng sinh tại chỗ), phức hệ TSN (acid tannic – Nano bạc Plasma) 75ppm, Chlorhexidine 2%. Thời gian sử dụng 7-10 ngày kể cả khi đã hết các triệu chứng bệnh.
• Lựa chọn các sản phẩm giảm thâm sẹo sau khi điều trị để khôi phục làn da khoẻ mạnh ban đầu.

Viêm nang lông kiêng ăn gì

Quá trình điều trị viêm lỗ chân lông có thể được rút ngắn nếu bạn tuân thủ điều trị và kiêng 1 số loại thực phẩm như:

• Kiêng đường và đồ ngọt: Đây là những loại thực phẩm làm tăng tiết bã nhờn, tăng nguy cơ tiểu đường…từ đó gây nặng hơn các triệu chứng của bệnh viêm nang lông
• Kiêng đồ cay, các loại tiêu, ớt: Nhóm thực phẩm này gây tăng tiết mồ hôi, tăng tiết bã nhờn tạo điều kiện cho vi trùng phát triển mạnh và gây bệnh.
• Kiêng đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ: Các độc tố do loại thức ăn này được tăng tiết qua lỗ chân lông, gây bít tắc và gây viêm nặng hơn.
• Bia rượu chất kích thích: Uống nhiều bia rượu làm suy giảm miễn dịch, khiến bệnh viêm nang lông lâu khỏi.

Ngoài ra, các chuyên gia cũng khuyến cáo, người bị viêm nang lông nên ăn những món ăn thanh đạm dạng luộc hoặc hầm, và bổ sung những loại hoa quả giàu vitamin, có tính mát…

Các thuốc điều trị tại chỗ viêm nang lông hiệu quả

Trong bệnh viêm nang lông, thuốc điều trị tại chỗ là quan trọng nhất. Dưới đây là top 5 loại thuốc điều trị viêm nang lông được đánh giá hiệu quả nhất đã được bác sỹ và người bệnh tin dùng.

1. Mỡ mupirocin 2% cho bệnh viêm nang lông do tụ cầu vàng

Mupirocin là một kháng sinh phổ hẹp, có tác dụng ức chế sự tổng hợp protein của vi khuẩn. Đây là loại thuốc mỡ kháng sinh đặc trị viêm nang lông do vi khuẩn Gram dương hiếu khí như Tụ cầu vàng, nhưng không có tác dụng trên bệnh do nấm.

Thành phần: Acid pseudomonic A được sản xuất bằng phương pháp lên men Pseudomonas fluorescens

Cơ chế tác dụng: thuốc mỡ bôi Mupirocin 2% có tác dụng ức chế sự tổng hợp Protein của vi khuẩn, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sinh năng lượng và nhân đôi (sinh sản) của vi khuẩn. Ở nồng độ 2% thuốc mupirocin có tác dụng diệt khuẩn.

Hướng dẫn sử dụng: Ngày bôi 3 lần, không sử dụng quá 7 ngày (giảm thiểu nguy cơ kháng thuốc). Sau 7 ngày, bệnh viêm nang lông chưa được điều trị khỏi cần hỏi ý kiến bác sỹ để đôi sang 1 loại gel sát trùng thích hợp.

Ưu điểm:

• Hiệu quả diệt khuẩn nhanh
• Chi phí phù hợp với đại đa số người dùng

Nhược điểm

• Thuốc Mupirocin không có tác dụng trên nấm, vi khuẩn kỵ khí cả Gram âm và Gram dương, clamydia. Thuốc ít tác dụng trên cả vi khuẩn gram âm ưa khí. Do đó, nếu viêm nang lông có bội nhiễm thuốc ít phát huy tác dụng
• Thuốc hiệu quả kém trên tụ cầu vàng kháng thuốc.
• Chưa có đầy đủ bằng chứng chứng minh thuốc Mupirocin có tác dụng phụ trên PNCT hoặc trẻ nhỏ, tuy nhiên, chỉ sử dụng sản phẩm khi thực sự cần thiết và có ý kiến của bác sỹ.

Giá bán thuốc mỡ mupirocin 2% tuýp 5g: 45.000

2. Gel bôi da PlasmaKare N⁰5

Gel bôi da PlasmaKare N⁰5 (hay gel PlasmaKare số 5) là thuốc điều trị viêm nang lông đa tác động đầu tiên tại Việt Nam vừa kháng khuẩn, chống viêm vừa hỗ trợ tái tạo da sau điều trị giảm thâm, giảm sẹo. Gel bôi da PlasmaKare N⁰5 là thuốc sát trùng phổ rộng, có hiệu lực trên cả virus, vi khuẩn, vi nấm, ký sinh trùng kẻ cả chủng vi khuẩn đa kháng thuốc như tụ cầu vàng kháng methicilin và vancomycin. Chính vì vậy, đây là lựa chọn hàng đầu của các bác sỹ hiện nay cho bệnh viêm nang lông do tụ cầu vàng Chính vì vậy, đây là lựa chọn hàng đầu của các bác sỹ hiện nay cho bệnh viêm nang lông do tụ cầu vàng, đặc biệt trong các trường hợp vi khuẩn kháng thuốc. 

Thành phần: Phức hệ TSN (gồm acid Tannic và Nano bạc Plasma) là chất sát trùng thế hệ mới, Dịch chiết núc nác, dịch chiết vỏ lựu, Chitosan và tinh dầu hương thảo. Các thành phần tự nhiên, an toàn, lành tính cho da.

Cơ chế: Gel bôi da PlasmaKare N⁰5 đa tác động giúp xử lý các nang lông bị viêm và phục hồi da về trạng thái ban đầu:

• Phức hệ TSN kết hợp cùng Chitosan gây phá vỡ cấu trúc thành tế bào vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng…gây đảo lộn quá trình sinh năng lượng vào trao đổi chất, gây chết vi sinh vật. Đối với virus, sự kết hợp của 2 thành phần trên làm gia tăng khả năng bám dính lên virus, ngăn cản sự liên kết của chúng với tế bào vật chủ, giúp giảm tải lượng virus gây bệnh
• Dịch chiết núc nác và vỏ lựu như 1 kháng histamin tự nhiên giúp giảm ngứa, làm dịu da, giảm thiểu nguy cơ cào, gãi gây tổn thương và bội nhiễm thứ cấp ở vùng da đang viêm nang lông.
• Trong quá trình vết thương lành lại sau điều trị, Nano bạc Plasma trong phức hệ TSN cùng dịch chiết vỏ lựu giúp kích thích tăng sinh collagen, từ đó tái tạo da, giảm nguy cơ hình thành thâm sẹo.

Hướng dẫn sử dụng: Thoa 1 lớp vừa đủ Gel bôi da PlasmaKare N⁰5 lên vùng da bị viêm nang lông. Khoảng 3-5h thoa lại 1 lần đến khi khỏi hẳn. Lưu ý làm sạch da trước khi bôi gel.

Ưu điểm:

• Tác dụng nhanh và toàn diện lên vùng da tổn thương
• Phổ kháng khuẩn rộng, có hiệu quả trên mọi vùng da viêm nang lông do bất cứ nguyên nhân nào từ vi khuẩn, vi nấm, virus hay ký sinh trùng Demodex
• Dạng gel không gây nhờn dính, dễ vệ sinh
• Phức hệ TSN được kiểm soát khả năng hấp thu qua da, đặc biệt an toàn cho phụ nữ có thai, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
• Sản phẩm đa năng dùng được cho mọi loại bệnh về da, rất tiện lợi cho cả nhà

Nhược điểm:

• Màu gel đỏ vàng nên tính thẩm mỹ chưa cao nếu bôi lên vùng da mặt vào ban ngày

Giá bán Gel bôi da PlasmaKare N⁰5 tuýp 25g là 140.000đ

3. Kem silver sulfadiazine 1%

Silver (Bạc) sulfadiazin là sản phẩm kem bôi da kháng khuẩn phổ rộng, hiệu quả trên cả vi khuẩn Gram âm và Gram dương đặc biệt trên cả tụ cầu vàng và trực khuẩn mủ xanh – 2 nguyên nhân hàng đầu gây viêm nang lông.

Thành phần: Bạc sulfadiazin 1%, là 1 dạng phức chất của bạc

Cơ chế tác dụng:  Bạc được giải phóng khỏi phức chất có tác dụng kìm khuẩn. Ở nồng độ bạc Fufadiazin 1%, bạc được giải phóng dạng ion Ag+ gây ức chế quá trình tổng hợp năng lượng của vi khuẩn khiến chúng suy yếu. Nồng độ thấp do đó không đủ để phá vỡ thành tế bào, ngưng tụ tế bào chất nên không diệt khuẩn mà chỉ kìm khuẩn.

Hướng dẫn sử dụng: Thoa 1 lớp vừa đủ lên vùng da viêm nang lông. Ngày bôi 1 – 2 lần. Có thể sử dụng kéo dài.

Ưu điểm:

• Chế phẩm từ bạc tương đối an toàn khi sử dụng, ít gây kháng thuốc.
• Chi phí điều trị hợp lý, phù hợp với đại đa số người tiêu dùng
• Dạng kem không gây nhờn dính
• Phổ kháng khuẩn rộng, thích hợp với bệnh viên nang lông tại nhiều vùng trên cơ thể

Nhược điểm:

• Ion bạc sử dụng dài ngày có thể gây bệnh xanh da, cần cân nhắc khi dùng cho vết thương hở.
• Không có tác dụng trên nấm
• Thuốc có thể gây tác dụng phụ là ngứa da, mày đay
• Không dùng thuốc phụ nữ sắp sinh, trẻ sơ sinh <6 tháng tuổi hoặc trẻ đẻ non

Giá bán kem Silver sufadiazin 1% tuýp 20g: 30.000đ

4. Kem hoặc mỡ Fusidic

Kem Fusidic (Fucidin) là thuốc kháng khuẩn phổ hẹp được sử dụng phổ biến cho các bệnh viêm da do tụ cầu vàng kể cả chủng kháng thuốc

Thành phần: axit Fusidic 2% vừa thân dầu, vừa thân nước nên có khả năng thấm sau vào da, tác động tốt lên các nang lông viêm sâu. Hoạt chất này có cấu trúc steroid (cấu trúc chung của các corticoid).

Cơ chế tác dụng:  Axit Fusidic ức chế yếu tố tham gia vào quá trình tổng hợp protein của vi khuẩn từ đó gây kìm khuẩn, hạn chế sự nhân đôi của vi khuẩn.

Hướng dẫn sử dụng:  Thoa kem/mỡ axit Fusidic 2% lên da ngày 2-3 lần, thời gian sử dụng khuyến cáo không quá 7 ngày

Ưu điểm:

• Hiệu quả nhanh, phù hợp với viêm nang lông các thể phổ biến do tụ cầu
• Chi phí hợp lý cho mỗi lần sử dụng

Nhược điểm

• Phổ tác dụng hẹp, ít hiệu quả trên bệnh viêm nang lông có bội nhiễm hoặc do nấm, gram âm
• Thuốc chống chỉ định cho phụ nữ có thai, cần trọng khi dùng cho phụ nữ cho con bú.

Giá bán kem Fusidic 2% tuýp 20g: 85.000 đ

Tuỳ thuộc vào vùng da bị viêm nang lông của bạn để lựa chọn loại thuốc điều trị dứt điểm căn bệnh này nhé. Ngoài ra, do vi khuẩn, vi nấm sống thường trú trên da, vì thế, luôn đảm bảo vệ sinh sạch sẽ cơ thể để phòng ngừa các bệnh lý về da nói chung và bệnh viêm nang lông nói riêng.