Viêm họng hạt nguyên nhân triệu chứng cách ngăn ngừa và điều trị

Viêm họng hạt là hiện tượng các hạt lympho sưng to tạo thành các hạt trong họng. Có hai loại viêm họng hạt: cấp tính và mạn tính. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, cách ngăn ngừa và điều trị hiệu quả tránh tái phát.

Tổng quan về viêm họng hạt

Viêm họng hạt không thể tự khỏi nếu không áp dụng các phương pháp điều trị điều trị. Do đó, người bệnh cần phát hiện các dấu hiệu của bệnh sớm để kịp thời thăm khám, điều trị đúng cách và dứt điểm.

Viêm họng hạt là gì

Viêm họng hạt là tình trạng viêm họng lâu ngày, dẫn đến các hạt lympho làm việc trong thời gian dài dẫn đến sưng to, tại thành các hạt nhỏ sau vòm họng. Kích thước các hạt khác nhau không đồng đều, có hạt nhỏ như đầu ghim có hạt to bằng hạt đậu, có màu đỏ, đỏ hồng.

Bệnh này có thể gặp ở mọi lứa tuổi, hay mắc ở những đối tượng có sức đề kháng yếu, thường mắc viêm họng khi thời tiết thay đổi.

Viêm họng hạt có nguy hiểm không

Viêm họng hạt không gây nguy hiểm đến tính mạng con người, nhưng nếu không được điều trị đúng cách có thể để lại các biến chứng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

Các biến chứng có thể gặp gồm:

• Áp xe, viêm tấy thành họng.
• Gây bệnh cho các cơ quan hô hấp như: bệnh viêm xoang, viêm thanh quản, viêm tai giữa,…
• Bệnh kéo dài có thể dẫn đến viêm cầu thận, viêm khớp,.. thậm chí có thể gây ung thư vòm họng.
• Ở những bệnh nhân viêm họng hạt mạn tính nếu không được điều trị kịp thời bệnh dễ tái phát lại nhiều lần, người bệnh phải sống chung với nó.

Phân loại viêm họng hạt

Viêm họng hạt chia thành hai loại:

• Viêm họng hạt cấp tính: bệnh diễn ra nhanh chóng, người bệnh có thể cảm nhận được cảm giác nóng đau rát họng, có thể sốt cao trên 38 độ. Khi có các dấu hiệu nghi ngờ viêm họng có hạt ở giai đoạn này bạn nên đi khám để có phương pháp điều trị kịp thời.
• Viêm họng hạt mạn tính: là những đợt tái phát của viêm họng hạt cấp tính do không điều trị đúng cách, dứt điểm. Mỗi lần tái phát có thể kéo dài 3 tuần. Bệnh kéo dài không điều trị có thể bệnh nhân sẽ phải sống chung với bệnh.

Nguyên nhân gây ra viêm họng hạt

Nguyên nhân dẫn đến viêm họng hạt đầu tiên có thể kể đến đó chính là sự tấn công của các vi khuẩn, virus. Vi khuẩn thường hay tồn tại khoang miệng, khi gặp điều kiện thuận lợi như mùa dịch, vệ sinh răng miệng không đúng cách,… do đó vi khuẩn, virus có cơ tấn công ồ ạt khiến lympho làm việc quá mức dẫn đến sưng tấy, đỏ tạo ra các hạt có kích thước khác nhau. Ngoài ra các nguyên nhân gây bệnh khác như:

• Do bệnh lý: do người bệnh mắc viêm xoang lâu ngày, viêm mũi họng cấp tính, viêm amidan, viêm họng do trào ngược.
• Thường xuyên làm việc trong môi trường bụi bẩn, khói thuốc,… hoặc do thay đổi thời tiết, giao mùa.
• Do chế độ ăn không lành mạnh như ăn đồ cay nóng, hút thuốc, uống rượu, uống nước có ga, nước đá lạnh,…
• Vệ sinh răng miệng sai cách hoặc không đánh răng hàng ngày góp phần tạo điều kiện cho vi khuẩn thuận lợi phát triển.
• Do cơ địa nhạy cảm, hệ miễn dịch kém, các bệnh di truyền cũng có thể tăng khả năng gây viêm họng hạt.
• Có thể do thói quen khạc nhổ làm tổn thương niêm mạc tạo điều kiện vi khuẩn dễ dàng xâm nhập.

Các triệu chứng viêm họng hạt 

Khi thời tiết thay đổi các bệnh về tai mũi họng có xu hướng tăng, viêm họng hạt cũng không ngoại lệ. Thời gian ủ bệnh khoảng 1 tuần, sau đó bệnh sẽ phát tác với những biểu hiện sau:

• Người bệnh có thể dễ dàng cảm nhận được sự bất thường như niêm mạc họng sưng, đỏ, soi thấy các hạt sau thành họng.
• Hai amidan khẩu cái sưng to, đau khi nuốt dẫn đến người bệnh chán ăn, mệt nỏi.
• Ngứa họng gây ra những cơn ho, ban đầu là ho khan sau đó là ho có đờm do dịch của ổ nhiễm khuẩn tiết ra.
• Các đợt viêm họng hạt cấp có thể kèm sốt cao trên 38 độ.
• Ngoài ra người bị viêm họng dạng hạt kèm theo các biểu hiện như mất tiếng, khàn tiếng, sổ mũi,…

Thăm khám sớm khi phát hiện các biểu hiện của bệnh, để có phác đồ điều trị phù hợp tránh tái phát lại nhiều lần thành viêm họng hạt mạn tính.

Cách chữa viêm họng hạt an toàn và nhanh chóng dứt điểm

Để chữa viêm họng hạt an toàn và nhanh chóng dứt điểm, có một số phương pháp đơn giản và hiệu quả. Dưới đây là các cách điều trị viêm họng hạt theo nguyên nhân, bằng thuốc và các phương pháp chữa tại nhà.

Điều trị viêm họng hạt theo nguyên nhân

Viêm xoang, trào ngược dạ dày, viêm amidan,… là nguyên nhân gây ra viêm họng hạt. Khi giải quyết được tận gốc nguyên nhân thì bệnh sẽ được cải thiện và khỏi dần.

• Đối với trường hợp viêm xoang: rửa mũi thường xuyên, loại bỏ dịch nhầy chảy xuống họng từ đó giảm tình trạng viêm họng, viêm họng hạt.
• Trong dịch vị dạ dày chứa acid làm tổn thương niêm mạc họng, khi giải quyết được vấn đề trào ngược dạ dày làm giảm tình trạng trên.
• Viêm amidan tái phát nhiều lần dẫn đến viêm họng bác sĩ có thể chỉ định cắt amidan để loại bỏ hoàn toàn viêm nhiễm.

Vệ sinh răng miệng thường xuyên, bỏ những thói quen ăn uống không lành mạnh làm giảm nguy cơ mắc bệnh và có thể rút ngắn thời gian điều trị.

Chữa viêm họng hạt bằng thuốc

Nguyên tắc chữa viêm họng hạt chính là loại bỏ nguyên nhân bệnh lý và làm giảm các triệu chứng đau rát, ho, sưng viêm do viêm họng hạt gây ra.

• Loại bỏ nguyên nhân bằng cách điều trị các bệnh lý như trào ngược dạ dày, sử dụng thuốc ức chế virus, vi khuẩn, điều trị dứt điểm viêm amidan,…
• Loại bỏ các triệu chứng bệnh như: sử dụng paracetamol hạ sốt khi sốt cao trên 38,5 độ, dùng viên ngậm hoặc siro ho để giảm ho, thuốc chống viêm để giảm sưng, phù nề trên niêm mạc.

Người bệnh cần tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý mua thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra, bạn nên việc vệ sinh răng miệng, tạo thói quen súc miệng hàng ngày.

Các phương pháp chữa viêm họng hạt tại nhà

Kết hợp với việc chữa bệnh theo đơn thuốc của bác sĩ, bạn có thể áp dụng một số phương pháp sau tại nhà để giảm thời gian điều trị và ngăn ngừa bệnh tái phát:

• Tạo thói quen súc họng miệng hành ngày trước khi ngủ dậy và đi ngủ, bằng nước muối sinh lý hoặc các chế phẩm có chứa chất sát trùng để tiêu diệt vi khuẩn trong khoang miệng, an toàn sử dụng lâu dài như nước súc họng miệng PlasmaKare.
• Đánh răng đúng cách tránh làm xước niêm mạc miệng, chảy máu chân răng, làm sạch khoang miệng.
• Uống nước ấm giúp cổ họng luôn được giữ ẩm và làm loãng dịch, ngoài ra uống nước ấm còn làm giảm tình trạng đau rát ở họng.
• Mật ong được coi như là một kháng sinh tự nhiên có khả năng diệt vi khuẩn rất tốt. Có nhiều cách sử dụng mật ong như: pha mật ong với nước ấm để uống hoặc súc miệng, hay ngâm với chanh để ngậm làm giảm cơn ho, long đờm và dịu họng.
• Tỏi chữa viêm họng hạt: tỏi có tác dụng chống viêm kháng khuẩn rất tốt. Bạn có thể ăn trực tiếp tép tỏi tươi, ngâm giấm, ngâm mật ong. Bạn sẽ thấy được tình trạng bệnh được cải thiện rõ rệt.
• Ngoài ra bạn nên hạn chế nói chuyện, khi cần nói với âm lượng vừa đủ nghe. Lên kế hoạch nghỉ ngơi. Tuyệt đối không sử dụng nước lạnh và ăn đồ ăn cay nóng, sử dụng rượu, bia.

Chế độ ăn uống cho người bệnh viêm họng hạt 

Chế độ ăn uống có vai trò quan trọng trong việc điều trị và phục hồi cho người bệnh viêm họng hạt. Thực phẩm và chế độ ăn uống phù hợp không chỉ giúp giảm triệu chứng mà còn tăng cường hệ miễn dịch. Để đảm bảo chế độ ăn uống hiệu quả cho người bệnh viêm họng hạt, hãy cân nhắc những yếu tố sau đây.

Người bị viêm họng hạt nên kiêng ăn gì

Người bị viêm họng hạt nên tránh những thực phẩm, gia vị cay, nóng như ớt,.. các thức ăn khô cứng. Cụ thể như sau:

• Thực phẩm cay nóng như ớt, hạt tiêu, đồ ăn còn nóng,.. dễ gây kích thích niêm mạc họng, gây tăng cảm giác đau cho người bệnh.
• Đồ chiên, rán nhiều dầu mỡ thường cứng, góc cạnh dễ gây tổn thương niêm mạc họng, tăng cảm giác đau khi nuốt.
• Người bệnh nên tránh đồ ăn thô cứng như bánh quy, kẹo, các loại hạt…
• Đồ uống lạnh như kem, nước đá, nước ngọt… lạnh đột ngột nên dẫn đến niêm mạc họng miệng có thể bị sưng tấy.
• Rượu, bia, thuốc lá và các chất kích thích gây hại đến sức khỏe cho người bệnh.

Người bị viêm họng hạt nên ăn gì

Chế độ ăn cho người bị viêm họng hạt rất quan trọng. Cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng, chế độ ăn lành mạnh giúp tăng cường hệ miễn dịch. Các món ăn được chế biến dạng mềm, dễ nuốt như cháo, canh, món hầm,.. làm giảm tình trạng đau rát, kích thích họng.

Để đảm bảo đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể phục hồi nhanh, người bệnh có thể bổ sung vào thực đơn các loại thực phẩm như sau:

• Các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin A, C, B, E là những vitamin vô cùng cần thiết cho người bệnh. Vitamin C giúp tăng cường đề kháng có nhiều trong súp lơ, bông cải xanh, cà chua, khoai tây, dâu tây, kiwi, ớt chuông,…. Vitamin A, E giúp người bệnh chống chọi lại với vi khuẩn có trong thực phẩm như gan cá, cà rốt, khoai lang, đu đủ,…
• Các thực phẩm giàu protein như trứng, sữa, cá hồi,… tạo nguồn năng lượng dồi dào, giúp tăng hệ miễn dịch cho cơ thể.
• Kẽm là vi chất không thể thiếu trong hệ miễn dịch, người bệnh có thể bổ sung kẽm quá các thực phẩm như ngao, sò, nấm trắng, rau chân vịt…
• Một số gia vị có tác dụng chống viêm như gừng, tỏi, hành, rau tía tô, lá hẹ,… Người bệnh có thể sử dụng kết hợp trong các món ăn giúp tăng hương vị, giảm ho, chống viêm hiệu quả.

Cách phòng ngừa viêm họng hạt tái phát

Viêm họng hạt rất dễ tái phát khi vi khuẩn, virus trong họng miệng gặp điều kiện thuận lợi. Các biện pháp phòng ngừa bệnh tái phát:

• Điều trị dứt điểm các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp, chu nha, tránh để bệnh kéo dài.
• Tiêm đầy đủ các vacxin phòng ngừa bệnh lây nhiễm qua đường hô hấp.
• Thực hiện vệ sinh răng miệng đúng cách, tạo thói quen súc miệng với các chế phẩm có thành phần lành tính chứa chất sát trùng sử dụng lâu dài.
• Không hút thuốc lá, chất kích thích, đồ uống có ga, đá lạnh, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, cay, nóng.
• Giữ ấm cơ thể và vùng cổ họng khi thời tiết chuyển lạnh hoặc giao mùa.
• Luyện tập thể dục tăng cường sức khỏe, lối sống lành mạnh.
• Hạn chế việc tiếp xúc khói bụi, khi ra ngoài nhớ đeo khẩu trang, rửa tay bằng xà phòng.
• Uống nước ấm để giảm tình trạng khô họng, dịu họng khi chớm ho.
• Tránh tiếp xúc với người đang có bệnh về hô hấp, tránh truyền nhiễm vi khuẩn, virus từ người này sang người kia.

Cần thăm khám bác sĩ ngay khi phát hiện nguyên nhân mắc bệnh để có phác điều trị kịp thời. Liên hệ ngay HOTLINE 091 6648 102 khi bạn còn bất kỳ thắc mắc về viêm họng hạt.