Viêm họng cấp ở trẻ em là bệnh lý rất phổ biến ở lứa tuổi nhi đồng trên toàn thế giới. Ở trẻ em hệ thống miễn dịch của chúng chưa được hoàn thiện, sức đề kháng còn yếu. Khi bị viêm họng cấp ở trẻ, nếu không được phát hiện và điều trị sớm sẽ để lại các di chứng xấu. Cùng tìm hiểu qua 1 số thông tin cơ bản cũng như các triệu chứng, cách điều trị, phòng ngừa của viêm họng cấp ở trẻ để biết nhận diện và chữa trị bệnh hiệu quả.
Viêm họng cấp ở trẻ nhỏ là gì?
Viêm họng cấp tính ở trẻ nhỏ là tình trạng nhiễm trùng các mô niêm mạc họng của trẻ( tuyến nhầy, nang lympho, lớp liên bào).Khi trẻ mắc viêm họng cấp tính, sức đề kháng của trẻ yếu, tình trạng nhiễm trùng có thể lan rộng sang các bộ phận khác gây ra các bệnh đường hô hấp khác như cúm, cảm ,viêm amidan, viêm mũi,…
Nguyên nhân và triệu chứng viêm họng cấp ở trẻ
Để phát hiện và điều trị kịp thời bệnh viêm họng cấp ở trẻ cần phải hiểu rõ nguyên nhân và các triệu chứng thường thấy ở bệnh:
Nguyên nhân viêm họng cấp ở trẻ nhỏ
Viêm họng cấp ở trẻ có thể chia thành 2 dạng chính là viêm họng cấp do nhiễm trùng hoặc một số nguyên nhân khác.
Viêm họng cấp ở trẻ do nhiễm trùng
Nguyên nhân gây viêm họng cấp ở trẻ do nhiễm trùng hầu hết là do virus chiếm 70-80% các trường hợp. Ngoài ra, còn có thể do vi khuẩn, vi nấm, chất kích thích.
- Viêm họng cấp do virus gây ra: virus cúm, Adenovirus, Herpes simplex virus, virus sởi, Epstein-Barr virus
- Viêm họng cấp do vi khuẩn gây ra: bạch hầu, phế cầu, liên cầu,…. Trong đó nguy hiểm nhất là liên cầu khuẩn nhóm A(GABHS). Chúng có thể gây ra các biến chứng như viêm cầu thận cấp, viêm khớp cấp.
- Viêm họng cấp do nấm: Thường do nấm Candida trong quá trình trẻ vệ sinh răng miệng không sạch sẽ, sử dụng thuốc kháng sinh trong một thời gian dài khiến môi trường nấm dễ phát triển.
Viêm họng cấp ở trẻ do một số các tác nhân khác
Ngoài những nguyên nhân trên thì tình trạng trẻ bị viêm họng cấp còn có thể do:
- Không giữ vệ sinh cá nhân, không rửa tay thường xuyên sau khi chơi, đi vệ sinh,…Vệ sinh họng miệng không thường xuyên và sạch sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn có hại phát triển gây viêm họng cấp
- Cơ thể trẻ rất mẫn cảm với môi trường xung quanh, lông mèo, lông chó, cỏ, phấn hoa,…cũng có thể gây viêm họng cấp ở trẻ.
- Thời tiết thay đổi đột ngột, chuyển lạnh, giao mùa, mưa ẩm tạo điều kiện cho các vi khuẩn, vi nấm, virus phát triển.
- Thay đổi môi trường, trẻ mới đi học, thay đổi chế độ ăn, cai sữa.
Dấu hiệu bị viêm họng cấp ở trẻ nhỏ
Tùy từng nguyên nhân gây bệnh khác nhau thì biểu hiện của bệnh cũng có thể thay đổi đôi chút. Nhưng đều có thể thấy các dấu hiệu sau:
- Trẻ quấy khóc nhiều hơn do khó chịu trong người,gia tăng tình trạng mệt mỏi cho bé. Khiến bé bị mất sức nhiều khi quấy khóc.
- Trẻ chán ăn, không ăn do đau rát họng khi nuốt.
- Sốt, có thể sốt cao đến 38-40 độ C kèm theo sổ mũi, hắt hơi, thở khò khè
- Mệt mỏi, lờ đờ vì thiếu nước do sốt và tình trạng viêm.
- Ở viêm họng cấp do vi khuẩn còn có thể thấy thêm các tình trạng như nôn mửa, amidan bị sưng, niêm mạc họng có chấm mủ trắng. Còn virus thì niêm mạc họng đỏ rực,khô và không có các chấm mủ trắng.
Cần đưa trẻ đi viện thăm khám ngay khi gặp có triệu chứng sau:
- Sốt cao liên tục không thuyên giảm sau 2-3 ngày
- Trẻ ho nhiều thở nhanh và gấp
- Trẻ nôn nhiều, đi ngoài phân lỏng nhiều lần trên ngày.
- Chảy mủ tai.
Hậu quả của viêm họng cấp ở trẻ
Trẻ em có hệ miễn dịch chưa được hoàn thiện, nếu một bộ phận nhiễm trùng không được điều trị sớm sẽ lan rộng ra các bộ phận khác.Tình trạng viêm họng cấp ở trẻ không được điều trị có thể gây ra các bệnh khác như
- Viêm phế quản
- Viêm phổi
- Viêm cầu thận cấp
- Thấp khớp tim
- Viêm tim
- Sốt cao co giật…
Ngoài ra, viêm họng cấp ở trẻ gây đau đớn khi nuốt khiến trẻ biếng ăn, gầy sút cân.
Một số giải pháp điều trị bệnh viêm họng cấp ở trẻ nhỏ
Tình trạng viêm họng cấp ở trẻ cần có các biện pháp chữa sớm. Trong quá trình điều trị, các bậc phụ huynh có thể có một số phương hướng giải quyết sau:
Sử dụng thuốc Tây y (theo sự chỉ dẫn của bác sĩ)
Đối với bất kỳ sự thay đổi nào của sức khỏe cũng nên có sự thăm khám của chuyên gia, bác sĩ, đặc biệt là ở trẻ em. Khi thăm khám, tùy vào từng nguyên nhân gây viêm họng cấp ở trẻ mà bác sĩ có thể kê đơn thuốc khác nhau cho từng trẻ như sau.
Điều trị viêm họng cấp ở trẻ do virus
Virus chiếm 70-80% nguyên nhân mắc viêm họng cấp ở trẻ nhỏ. Trường hợp này sử dụng các thuốc điều trị triệu chứng trước:
- Các thuốc giảm đau, hạ sốt: Acetaminophen, Ibuprofen
- Sử dụng các thuốc long đờm, giảm ho: N-Acetylcysteine.
- Đối với trẻ em lớn có thể cho ngậm các thuốc sát khuẩn họng miệng và súc họng miệng bằng các nước súc họng có thể diệt virus.
- Điều trị viêm họng cấp ở trẻ do vi khuẩn:
Trẻ nhiễm trùng do vi khuẩn, ngoài việc điều trị triệu chứng sẽ được kê thêm các thuốc kháng sinh như Penicillin V, Amoxicillin,… Nên cho trẻ đi khám kháng sinh đồ trước khi sử dụng.
Chỉ sử dụng thuốc khi đã có sự thăm khám của bác sĩ, dược sĩ. Sử dụng đúng theo phác đồ điều trị được kê cho trẻ. Không nên bỏ khi mới hết các triệu chứng.
Chăm sóc trẻ trong quá trình bị viêm họng cấp
Trong quá trình trẻ bị viêm họng cấp, ngoài việc sử dụng phác đồ điều trị của bác sĩ cũng cần phải lưu ý các vấn đề sau trong quá trình chăm sóc trẻ:
- Giữ cho trẻ tâm trạng thoải mái, hạn chế quấy khóc làm gia tăng tình trạng bị viêm họng cấp ở trẻ
- Có thể hạ sốt khi bị viêm họng cấp ở trẻ bằng cách vật lý như chườm khăn ấm ở vùng nách, vùng bẹn nơi có nhiều các mạch máu đi quá. Chườm nước ấm có thể giãn nở lỗ chân lông trong cơ thể, tăng khả năng hạ nhiệt, giảm triệu chứng sốt ở trẻ .
- Thường xuyên đo nhiệt độ của trẻ
- Đảm bảo môi trường cho trẻ sạch sẽ, thoáng mát và có độ ẩm thích hợp, nhất là khi sử dụng điều hòa nên giữ nhiệt độ từ 25-27 độ C
- Bổ sung nước thường xuyên cho trẻ, tránh tình trạng mất nước khiến trẻ sốt cao, li bì
- Giữ ấm cho trẻ, đặc biệt phần cổ của trẻ.
- Vệ sinh họng miệng cho trẻ bảo vệ đường hô hấp tránh nhiễm trùng lan rộng
- Làm dịu và làm sạch cổ họng cho trẻ bằng súc họng miệng có tính diệt virus, vi khuẩn, săn se niêm mạc như súc họng miệng PlasmaKare, …
- Cho trẻ ăn các món ăn lỏng dễ nuốt, dễ tiêu hóa như súp, cháo,.. tránh tổn thương niêm mạc họng của trẻ khi bị viêm họng cấp.
- Thực đơn khi bị viêm họng cấp ở trẻ cũng cần được quan tâm nhiều hơn. Cần phải bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng, các vitamin A, C, D … tăng sức đề kháng. Cùng với đó tránh được một số thực phẩm có thể gây gia tăng tình trạng bệnh cho trẻ như trứng, bánh kẹo. Tuy trứng có nhiều chất dinh dưỡng và thường được nhiều trẻ em yêu thích nhưng trứng vào cơ thể cũng sinh ra lượng nhiệt lớn làm trẻ sốt cao khó hạ. bên cạnh đó, bánh kẹo, nước có ga chứa lượng lớn đường dễ hấp thụ nước trong cơ thể làm trẻ mất nước, khó hạ sốt và còn dễ tạo môi trường cho vi khuẩn sinh sôi
- Cho bé nghỉ ngơi tại nhà tránh lây lan sang các trẻ khác. Hoặc nên đeo khẩu trang khi đi học.
Cách phòng viêm họng cấp ở trẻ nhỏ
Tuy viêm họng cấp ở trẻ rất dễ tái phát trở lại, nhưng việc phòng tránh nó lại không khó nếu bạn có thể thay đổi thói quen sinh hoạt hàng ngày:
- Vệ sinh nhà cửa thường xuyên: Ngăn ngừa các ổ vi khuẩn, virus, bụi ngay trong nhà có thể dẫn đến tình trạng viêm họng cấp ở trẻ.
- Che chắn, giữ ấm cho trẻ trước khi ra đường: mỗi khi đưa trẻ ra ngoài nên đeo khẩu trang hạn chế tiếp xúc với các chất ô nhiễm: bụi bẩn, khói xe,… sử dụng khăn quàng cổ giữ ấm cổ họng cho trẻ
- Duy trì chế độ ăn giàu dinh dưỡng: Cho trẻ ăn nhiều trái cây, rau xanh, các thực phẩm có hàm lượng vitamin cao A,D,C,…Tránh các đồ ăn nóng, lạnh, ….
- Giúp trẻ có ý thức tự giác vệ sinh tay chân sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn, không chạm tay vào mắt, mũi, miệng nếu chưa rửa tay sạch
Ngoài những phương pháp phòng ngừa trên, hãy dạy trẻ ý thức giữ vệ sinh họng miệng và hình thành thói quen ngay khi trẻ còn nhỏ. Các bé cần phải tạo thói quen đánh răng ít nhất 2 lần/ ngày, súc miệng, súc họng đúng cách.
Thực tế nếu chỉ súc họng miệng bằng nước muối hay nước ấm thì sẽ không thể diệt hết được các vi khuẩn gây hại. Các bậc phụ huynh nên lựa chọn loại có tính năng bảo vệ niêm mạc họng vượt trội hơn như súc họng miệng PlasmaKare với phức hệ Acid Tannic- Nano bạc Plasma có thể diệt sạch vi khuẩn, virus trong 30 giây, phòng ngừa các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên vô cùng hiệu quả!
Tình trạng viêm họng cấp ở trẻ nếu các bậc phụ huynh lơ là có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho trẻ. Mong rằng qua bài viết trên sẽ giúp mọi người có thể phát hiện sớm và có các phương pháp điều trị, phòng tránh tốt khi trẻ mắc viêm họng cấp.